تحول هندسه قدرت در پرتو ماهیت فرهنگی و ژیوپلیتیک منطقه ای قدرت؛ مطالعه موردی تحولات غرب آسیا

تا چند دهه اخیر دولتها بر سر مسایلی همچون توانایی های نظامی، توسعه طلبی ارضی،نظامهای اقتصادی و نحوه مدیریت منازعات و مناقشات در کشمکش بودند. درحالیکه فرهنگ نیز میتوانست بر روی کنش و رفتارهای بینالمللی دولتها در عرصه بینالمللی اثرگذار باشد اما به دلیل سیطره دیدگاه ریالیستی در روابط بین الملل، این امر مغفول ماند و به حاشیه رانده شد. از سوی دیگر پایان جنگ سرد و فروپاشی شوروی وزن نیروهای منطقه ای را افزایش داد. در ذیل چتر رویارویی دو ابرقدرت، بهطور فزاینده ای روند منطقه گرایی توسط اروپا آغاز شد. سیاستمداران متوجه شدند که دیگر یک کشور نمیتواند به تنهایی در معادلات قدرت جهانی جایگاهی پیدا کند. به همین علت، در دوران پس از جنگ سرد منطقه گرایی سامانبخش امور جهانی شد. در واقع فرهنگ مشترک در میان انسانهای یک منطقه، راه را برای همگرایی و همکاری دولتها گشود. تسری همکاری از موضوعات فرهنگی، ارزشی و تمدنی به موضوعات اقتصادی و نهایتا سیاسی، همگرایی دولتها را امکانپذیرتر کرده است. ازاینرو، تاثیر عامل فرهنگ در ساخت روحیه همگرایی و هویت مشترک در انسانهای یک منطقه موجب شکل گیری فصل نوینی از ژیوکالچرها شده است

کلیدواژه ها:

فرهنگ ، منطقه گرایی ، نظریات خردگرا ، نظریات انتقادی