بررسی برخی صفات مورفولوژیک و زراعی ارقام کلزا در پاسخ به تیمار قطع آبیاری در مرحله رشد زایشی

در بسیاری از مناطق کشور مرحله رشد زایشی کلزا با تنش خشکی مواجه می گردد. به منظور بررسی اثرات قطع آبیاری در مراحل انتهایی رشد زایشی (مرحله خورجین دهی به بعد) بر برخی صفات مورفولوژیک و زراعی ارقام مختلف کلزا، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 85-1384 در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. دراین آزمایش اثر آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح شامل آبیاری معمول براساس 80 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (شاهد) و تنش کم آبی (قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به بعد) و 12 رقم کلزا به عنوان عامل فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. تیمار قطع آبیاری تأثیرات نامطلوبی بر فعالیت های رشدی و عملکرد ارقام داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که تیمار قطع آبیاری موجب کاهش صفات تعداد شاخه فرعی (8%) ، تعداد خورجین در بوته (31%) ، عملکرد دانه (29%) و عملکرد روغن (28%) گردید. در حالی که تأثیر معنی داری بر صفات ارتفاع بوته، طول خورجین، تعداد دانه در خورجین و وزن هزاردانه نداشت. ارقام مورد آزمون نیز از نظر تمام صفات مورد ارزیابی اختلاف معنی داری با هم داشتند. بیشترین عملکرد دانه در شرایط قطع آبیاری در ارقام Opera و زرفام به ترتیب به میزان 2058 و 1896 کیلوگرم درهکتارتولید شد. همچنین ارقام opera و زرفام بیشترین عملکرد روغن در شرایط قطع آبیاری را نیز به خود اختصاص دادند و به طور کلی نسبت به سایر ارقام سازگاری خوبی در شرایط تنش کم آبی از خود نشان دادند.

کلیدواژه ها:

تنش خشکی ، عملکرد روغن ، کلزا ، مرحله خورجین دهی ، مورفولوژیک