خاستگاه نظریه پردازی علمی اقتصاد اسلامی با رویکرد نهادی آن

این مقاله اولا به دنبال اثبات رابطه منطقی- واقعی- بین نهادها و اعتباریات اجتماعی و احکام شریعت با علوم اجتماعی است و ثانیا در جستجوی اثبات تاثیر نهادهای اقتصادی هماهنگ با احکام شریعت بر شکل گیری واقعیت های اقتصادی متناسب با همان نهادهاست. اقتصاددان می تواند واقعیت های اقتصادی نشات گرفته از نهادهای اقتصادی هماهنگ با شریعت را مورد توجه و بر اساس آنها متغیرهای مستقل و تابع این واقعیت های اقتصادی را در قالب نظریات علمی تحلیل و تبیین نماید. در این مطالعه ابتدا در بخش مفاهیم تعریف نهاد از نظر نورث و سرل مورد بررسی قرار گرفته است. آنگاه چیستی اعتباریات اجتماعی از دیدگاه علامه طباطبایی (ره) و همسانی آنها با چیستی نهاد از نظر سرل، رابطه اعتباریات اجتماعی با احکام شریعت، مبنا قرار گرفتن این احکام جهت شکل گیری نهادها مورد تحقیق واقع شده است. این مباحث زمینه ساز تحول علوم اجتماعی با رویکرد تدثیرپذیری این لوم از احکام ثابت و متغیر شریعت اسلامی است؛ زیرا رابطه منطقی- واقعی- بین نهادها و اعتباریات اجتماعی و احکام شریعت با موضوع علوم اجتماعی، به عنوان واقعیت های اجتماعی، به وجود می آید.

کلیدواژه ها:

نهاد ، ترتیبات نهادی ، احکام شریعت ، ثابت ، متغیر ، اعتباریات اجتماعی