پیش بینی لرزش زمین به وسیله الگوریتم کرم شب تاب

لرزش زمین یکی از پیامدهای نامناسب حاصل از عملیات آتشباری است، که حدود 40 درصد انرژی انفجار را به خود اختصاص میدهد. از جمله آثار ناشی از بروز لرزش زمین میتوان به تخریب سازههای سطحی، از بین رفتن سطح آزاد در پله های بعدی انفجار و هدر رفتن انرژی اشاره کرد. بمنظور کنترل این پدیده مخرب، لازم است تا در گام اول مقدار آن پیشبینی شود. با توجه به تعدد پارامترهای اثرگذار بر لرزش زمین، تخمین آن با استفاده از روشهای کلاسیک امکان پذیر نیست. برای حل این مشکل میتوان از الگوریتمهای هوشمند نظیر الگوریتم کرم شبتاب استفاده کرد. در مقاله حاضر با استفاده از الگوریتم کرم شبتاب لرزش زمین ناشی از انفجار در معدن مس سرچشمه برآورد شده است. برای نیل به این هدف تعداد 112 داده از انفجارهای گوناگون در این معدن جمعآوری شد. سپس با استفاده از الگوریتم کرم شبتاب یک رابطه ریاضیاتی برای تخمین لرزش زمین پیشنهاد داده شد. مقایسه نتایج بدست آمده از مدل پیشنهادی و نتایج مدلهای کلاسیک نشان میدهد که رابطه ارایه شده با مجذور میانگین مربعات خطای3/88و ضریب همبستگی0/691مقادیر نزدیکتری به واقعیت ارایه میدهد

کلیدواژه ها:

لرزش زمین ، معدن مس سرچشمه ، انفجار ، الگوریتم کرم شب تاب ، تخمین