تنوع ژنتیکی و عوامل فرسایش جنس پسته در آذربایجان شرقی

موطن اصلی پسته منطقه بین ترکمنستان، افغانستان و ایران است. این گیاه در ایران از حدود چهار هزار سال پیش تاکنون کشت می شده است. بنه (P. atlantical Sub Sp multica) در مناطق ارسباران، جلفا، هوراند و جزیره اسلامی با نام های محلی سقز آغاجی، چاتلانقوش، چاقالاقوش، چاتلانقو و بنه شناخته شده است در منطقه ارسباران و در جنگل های آینالی و عاشقلو اولین نمونه درخت بنه در ارتفاع 420 متر نرسیده به روستای کلاله سفلی و منطقه طوعلی از توابع شهرستان کلیبر و در ارتفاعات 600 تا 750 متر در جنگلهای نسبتا متراکم، درختان بنه به همراه گونه های تمشک (RubuS Sp)، تنگرسی، نسترن وحشی، انجیر (FiCuS Carica)، انار و توت سفید (MOruS alba) مشاهده شدند. در این مناطق بهره برداری خاصی از درختان بنه انجام نمی گیرد و در ارتفاعات پایین دست، درختان بنه موجود در حاشیه مزارع به تدریج نابود می شوند. با توجه به رویشی این گیاه در شرایط مرطوب ارسباران، به نظر می رسد این ژرم پلاسم از نظر مقاومت به بیماری ها و آفات، مقاومت به خشکی، شوری و گرما می تواند بعنوان پایه و بعنوان منبع ژنی مقاومت در برنامه های اصلاحی بکار رود. با توجه به فرسایش ژنتیکی شدید این ژرم پلاسم باید با تهیه پیوندک و انتقال آن به باغ مادری در حفظ و نگهداری ان اقدام گردد. حفاظت از رویشگاه های بنه با توجه به تشدید فرسایش ژنتیکی ضروری به نظر می رسد.

کلیدواژه ها:

تنوع و فرسایشی ژنتیکی ، P.Vera ، P.multical