استفاده از مدل WEAP جهت ارزیابی سناریوهای مختلف مدیریتی تحت شرایط تغییر اقلیم -2 کاربرد مدلسازی برای حوضه آبریز اهرچای

با توجه به محدودیت منابع آب در کشور، استفاده و بهره روی کارامدتر از این منابع، بیش از پیش ضرورت دارد . هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی و ارزیابی عملکرد سناریوهای مختلف مدیریتی در حوضه آبریز اهرچای، تحت شرایط تغییر اقلیم می باشد. طی مقاله شماره 1 این تحقیق، نحوه تولید متغیرهای ورودی هواشناسی در شرایط تغییر اقلیم و استفاده از آنها جهت مدلسازی بارش- رواناب، تخمین مقادیر نیاز آبی محصولات و مدیریت بهینه منابع آب و خاک تشریح شده است. طی این مقاله کاربرد مدلهای بکارگرفته شده در حوضه آبریز اهرچای و نتایج اجرای مدلهای مختلف، ارایه میگردد. نتایج اجرای مدل GCM تحت سناریوهای انتشار گازهای گلخانه ای A1B، A2 وB1 نشان دادکه در دوره 2011-2030 و تحت اثر سناریو اقلیمیA1B، متغیر بارش به مقدار 5/3 درصد کاهش و دمای حداقل و حداکثر به ترتیب 3/6 و 0/6 افزایش خواهد یافت. تغییرات این متغیرهای هواشناسی در پی وقوع سناریوهای A2 , B1 نیز وضعیت مشابهی داشته است. نتایج مدل IHACRES برای تخمین مقادیر جریان ورودی به مخزن طی سالهای 2009-2011، حاکی از دقت قابل قبول مدل در مرحله واسنجی (ضر یب تعیین (0/6 بوده است ، در نتیجه پس از صحتسنجی مدل، مقدار رواناب برای دوره های آتی تحت اثر سناریوهای اقلیمی پیش بینی شد . همچنین اعمال روش بهینهسازی در بهرهبرداری از مخزن و توزیع آب بین محصولات، طی سالهای 2011 تا 2014 منجر به کاهش 23 درصد رهاسازی از مخزن و افزایش 28 درصد سود سیستم گردید. در ادامه، با کمک مدلهای بهینه سازی، سطوح کشت بهینه در دورههای آتی محاسبه و مقادیر این سطوح برای برنامه ریزی مناسب در بخش تخصیص به مدل WEAP وارد شدند. با توجه به سناریوهای مختلف تغییر اقلیم و مدیریتی که در این مدل اعمال شدند، بهترین گزینه توسط AHP مشخص شد. در این راستا استفاده از سطوح کشت بهینه، روش آبیاری نوین و کاهش مصرف سرانه شرب به عنوان بهترین گزینه مدیریت عملی که بیشترین مقدار از اعتمادپذیری کمی و زمانی را نشان میدهد معرفی شد.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، بارش- رواناب ، IHACRES ، تبخیر و تعرق ، بهینه سازی ، WEAP