بررسی مولفه های آسایش بصری در فضاهای شهری با رویکرد معماری (نمونه موردی : خیابان باکری ارومیه)

چگونگی رابطه بصری میان انسان و محیط، از جمله شرایطی است که در کنار سایر شرایط در ارزیابی کیفیت محیط حایز اهمیت است. در طراحی و فرآیند بهبود کیفیت محیط، ارتقا کیفیت بصری عرصه های عمومی شهر، به منظور ارتقای کیفیت حضور مردم از جایگاه والایی برخوردار است، چرا که شکل و منظر شهرها در معرض دید مستمر مردم قرار دارد و بیش از هر چیز دیگر از طریق دید بر روحیه مردم تاثیر می گذارد. این شکل می تواند همانند هنر موسیقی، ادبیات و نقاشی کاملا موزون و یا با اغتشاش همراه و ضمن ایجاد آلودگی بصری در منظر شهری، بر رفتارها، فعالیت ها و ارتباطات شهری تاثیری نامطلوب برجای گذارد. به عبارت دیگر مناسب سازی محیطی را به فراهم ساختن مجموع شرایط آسایش حرکتی، آسایش شنیداری، آسایش بصری، آسایش اقلیمی آسایش اجتماعی و ... تجزیه و تعبیر می نماییم. امروزه آسایش بصری از مولفه های مهم و اساسی محیط های انسان ساخت به ویژه در فضاهای شهری به شمار می رود و همانطور که محیط داخلی زندگی انسان (خانه) بایستی از زیبایی برخوردار باشد محیط بیرونی (شهر) نیز باید زیبا و دارای کیفیت بصری مناسب باشد بنابراین اهمیت بررسی موضوع آسایش بصری و نقش کیفیت های محیطی در ارتقاء و بهبود منظر شهری آشکار می گردد. هدف از این تحقیق درک و بررسی مقوله های مربوط به نقش مولفه های آسایش بصری در طراحی جداره های شهری و تاثیر آن بر رفتار شهروندان (نمونه موردی: خیابان باکری در ارومیه) است. بدین منظور ابتدا به ابعاد مختلف مولفه های آسایش بصری و تاثیر آن بر منظر شهری و با تاکید بر عناصری چون روشنایی، رنگ، کیفیت محیطی، بدنه، کیفیت بنا، دسترسی و... پرداخته است. سپس در قالب روش تحقیق توصیفی- تحلیلی؛ داده های مورد نیاز از طریق ابزار پرسشنامه گردآوری گردید. از طریق روش های آماری و درصدی و تک نمونه ای، وضعیت بصری خیابان مذکور با توجه به شاخص ها و مولفه ها تحلیل شد. نتایج نشان داد که اغتشاش بصری خیابان باکری ارومیه در شاخص های بصری و کیفیت محیطی در حد زیاد و در سایر شاخص ها در حد متوسط می باشد. شاخص ترکیبی نیز نشان داد که آلودگی بصری خیابان از حد متوسط کمی پایین تر است.

کلیدواژه ها:

آسایش محیطی ، فضای شهری ، کیفیت محیط ، آسایش بصری ، آلودگی بصری ، خیابان باکری