مدیریت بحران خشکسالی در استان کردستان

خشکسالی یکی از مزمن‌ترین و زیانبارترین ناپایداری‌های محیطی است و در بین حوادث طبیعی در جهان خشکسالی از لحاظ درجه شدت، طول مدت، مجموع فضای تحت پوشش و فراوانی مقام اول را دراست و موجب اختلال در اکوسیستم و اثرات اجتماعی اقتصادی زیانباری را ببار می‌آورد. تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که در بین حوادث طبیعی، خسارات ناشی از خشکسالی بیشترین مقدار را شامل است. لذا پایش گسترده آن و ایجاد یک نظام هشدار و پیش آگاهی در مناطق مستعد خشکسالی، امری اجتناب‌ناپذیر است. تحقیق حاضر در استان کردستان و برای بررسی خصوصیات خشکسالی و پهنه‌بندی آن در سطح استان انجام شده است. برای این منظور از شاخث SPI برای بررسی شدت و تداوم خشکسالی در یک دوره آماری 20ساله بهره گرفته شد. در ابتدا شاخص SPI در دو مقیاس زمانی 6 و 24 ماهه از داده‌های بارندگی مربوط به 32 ایستگاه باران‌سنجی استخراج گردید. در مرحله بعد مناسب‌ترین توزیع مربوط به سری‌های زمانی شاخص SPI (تداوم و شدت خشکسالی) در هریک از ایستگاه‌ها استخراج و دوره بازگشت‌های 20، 50 و 100 ساله خشکسالی مربوط به هر ایستگاه محاسبه و درنهایت با استفاده از روش‌های زمین آمار (کریجینگ) به پهنه‌بندی شاخص خشکسالی در سطح استان اقدام شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که خشکسالی‌های شدید در شرق استان بوده که با پیشروی به سمت غرب استان از شدت خشکسالی‌ها کاسته می‌شود. همچنین بیشترین تداوم خشکسالی‌ها در غرب استان دیده می‌شود و شرق استان به رغم دارا بودن شدت بالای خشکسالی شاهد تداوم خشکسالی کمتری نسبت به غرب استان می‌باشد.

کلیدواژه ها:

پایش ، دوره بازگشت ، روش‌های زمین آمار خشکسالی ، شاخص SPI ، استان کردستان