مدل سازی میزان انباشتگی روی و عدم قطعیت آن در زمین های کشاورزی استان کرمانشاه

بررسی توازن جرمی فلز روی در خاک نه تنها از نظر آلودگی بلکه از نظر تغذیهای نیز ضروری است. این مطالعه به منظور مدل سازی روند انباشت روی در خاک های کشاورزی استان کرمانشاه به کمک مقایسه توازن جرمی ورودی ها و خروجی ها و بررسی عدم قطعیت آن انجام گرفت. مدل ارزیابی شار جرمی (Mass Flux Assessment (MFA)) به منظور مدل سازی روند انباشت عناصر به کمک روش تصادفی مبتنی بر توازن جرمی و با استفاده از ترکیب روش مربع لاتینو شبیه سازی مونتکارلو در اکوسیستم های زراعی شهرستان های کرمانشاه، سنقر، گیلان غرب، قصرشیرین، صحنه، سرپلذهاب، کنگاور، پاوه و جوان رود به کار گرفته شد. به این منظور از اطلاعات زراعی شامل نوع محصول، سطح زیر کشت، عملکرد، نوع و تعداد دام ها، میزان مصرف کودهای شیمیایی، کمپوست و آفت کشها، میزان فرونشست اتمسفری و همچنین اطلاعات مرتبط با غلظت روی در گیاهان، انواع کودها و گرد و غبار استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشینه انباشت روی در زمین های کشاورزی مورد مطالعه متعلق به شهرستان پاوه (با میانگین (فرمول در متن اصلی مقاله) و کمینه آن (تخلیه روی) متعلق به زمین های کشاورزی شهرستان کرمانشاه با میانگین (فرمول در متن اصلی مقاله) بود. مقادیر انباشت محاسبه شده کمتر از مقدار بحرانی نرخ انباشت روی برای خاکهای ایران (محاسبه شده برای 200 سال آینده) میباشد. مهم ترین مسیرهای ورود روی به زمین هایکشاورزی شهرستان های مورد مطالعه، کودهای دامی و فرونشست اتمسفری است، در صورتی که در مقیاس استانی مهم ترین مسیرهای ورود به ترتیب کمپوست ( 61 درصد)، کودهای دامی ( 33 درصد) و فرونشست اتمسفری ( 5 درصد) است. بر اساس نتایج تجزیه عدم قطعیت مدل، کودهای دامی به عنوان مهم ترین مسیر موثر بر عدم قطعیت نرخ انباشت روی ( 79 درصد) در این مطالعه شناخته شدند.

کلیدواژه ها:

خاک کشاورزی ، روی ، کرمانشاه ، مدل سازی