مطالعه شاخص های مکانیزاسیون در کشاورزی خرده مالک استان خراسان رضوی و ارایه راهکارهای مناسب

بخش عمده ای از کشاورزی ایران و به ویژه استان خراسان بصورت خرده مالک بوده و این کشاورزان اغلب دارای قطعاتی کمتر از یک هکتار می باشند. به منظور بررسی وضعیت مکانیزاسیون اراضی کوچک (دو هکتار و کمتر) استان خراسان رضوی در سال زراعی 1388-1387 سه منطقه استان که دارای کشاورزی خرده مالک هستند شناسایی شدند. برای جمع آوری اطلاعات مبنا و میدانی در تعیین ضرایب مکانیزاسیون، پرسشنامه ای تهیه گردید و در مناطق مورد مطالعه به تعداد کل بهره برداران (335 بهره بردار)، پرسشنامه ها تکمیل گردید. نتایج نشان داد میانگین سطح مکانیزاسیون 3/36 اسب بخار بر هکتار و میانگین درجه مکانیزاسیون کل 37/7 درصد بدست آمد. همچنین میانگین درجه مکانیزاسیون عملیات خاک ورزی 98/3 درصد محاسبه شد. میانگین ضریب توان اجرایی و میانگین هکتار بر تراکتور به ترتیب 4/37 و 27/62 بدست آمد. مشخص گردید کشاورزان از توان موتوری موجود تنها برای خاک ورزی استفاده می نمایند و به دلایلی از قبیل کوچک بودن اراضی و عدم تناسب نوع ماشین با اندازه مزرعه، کمبود دانش فنی و همچنین ادوات و دنباله بند ها، توانایی و یا امکان استفاده از تراکتور در سایر موارد وجود ندارد. بنابراین با جلوگیری از توزیع تراکتورها و ادوات کشاورزی به صورت فردی، گسترش تعاونی های خدمات مکانیزاسیون، رعایت تناسب نوع و توان ماشین با اندازه قطعات و آموزش بهره برداران و تولیدکنندگان ادوات کشاورزی می توان باعث بالا رفتن شاخص های مکانیزاسیون کشور و همچنین کاهش هزینه های تولید گردد.

کلیدواژه ها:

مکانیزاسیون کشاورزی ، مزارع کوچک