تالاب هورالعظیم از تخریب تا احیاء: چالش ها و راهکارهای پیش رو

تالاب های بین النهرین از سه تالاب اصلی و مهم هور مرکزی، هورالحمار و هورالهویزه / هورالعظیم تشکیل شده است که دو تالاباول کاملا در کشور عراق واقع شده و تالاب هورالهویزه / هورالعظیم بر روی مرز ایران و عراق گسترده شده است. این تالاب ها کهاز رودخانه های دجله، فرات و کرخه تغذیه می گردند، از دهه 1980 در معرض پیامدهای پروژه های سدسازی ترکیه و همچنیناقدامات زهکشی رژیم صدام که با اهداف توسعه کشاورزی، سیاسی و نظامی انجام شد، قرار گرفتند. نتیجه این اقدامات، خشکشدن کامل هورالحمار و هور مرکزی و همچنین حدود 70 درصد از هورالهویزه/هورالعظیم بوده است. این مقاله علاوه بر مروریبر روند تخریب و کاهش سطح تالاب های مذکور و بیان اثرات اجتماعی و زیست محیطی تخریب این تالاب ها در سال های اخیر،به اقدامات مدیریتی و اجرایی کشور ایران برای کاهش این اثرات و همچنین بیان چالش ها و تعاملات بین دو کشور در زمینهتامین آب و حفاظت محیط زیست می پردازد. بررسی ها نشان می دهد که تنها راه احیاء این تالاب ها، تعامل موثر کلیه کشورهایذیربط در حوضه می باشد.

کلیدواژه ها:

تالاب های بین النهرین ، هورالهویزه / هورالعظیم ، مدیریت تالاب مرزی ، دایک مرزی ، کرخه ، طوفان های گرد و خاک