اصول ساختواژی واژه سازی و واژه های نوساخته عمومی

همواره مهمترین دغدغه فرهنگستان در دوره های مختلف، ساختن واژه های فارسی در دو حوزه عمومی و تخصصی بوده است. فرهنگستان زبان و ادب فارسی (فرهنگستان سوم) واژه سازی را با حوزه عمومی آغاز کرد که ماحصل آن در فرهنگ واژه های مصوب فرهنگستان: دفتر اول آمده است. واژه سازی، چون متعلق به ساختواژه است، قاعدتا باید طبق اصول این حوزه انجام شود. در مقاله حاضر، ابتدا اصول ساختواژی واژه سازی به منزله یک چارچوب تحلیل ارایه می گردد و سپس بر اساس آن، نمونه ای از واژه های عمومی نوساخته فرهنگستان بررسی می شود تا میزان انطباق آنها با اصول واژه سازی مشخص گردد. بر این اساس، می توان دلایل یا زمینه های پذیرش این واژه های نوساخته و عدم پذیرش برخی دیگر را دریافت. از آنجا که واژه سازی در حوزه عمومی اولین تجربه فرهنگستان سوم است، تحلیل دلایل یا زمینه های پذیرش یا عدم پذیرش در حکم نوعی محک این تجربه است و، به علاوه، نکات راهگشایی را نیز برای اقدامات و تجربه های آتی عرضه می کند.

کلیدواژه ها:

فرهنگستان ، واژه های نوساخت ه عمومی ، اصول ساختواژی واژه سازی ، پذیرش ، عدم پذیرش