نقش عناصر چهارگانه(آب، باد، خاک، آتش) در معماری بومی شهر یزد

موضوع پژوهش بررسی نقش چهار عنصر آب، باد، خاک و آتش (که سازنده ی جهان هستی اند) در معماری شهر یزد است. اهمیت و ضرورت موضوع از این جهت است که امروزه انسانها به شدت از طبیعت فاصله گرفته اند و بیشتر اقدامات آنها در جهت تخریب طبیعت است. درختان را قطع می کنیم و با این کار سیستم تنفسی شهر را نابود می کنیم. آب را بی رویه مصرف می کنیم و به طرق مختلف آن را آلوده می کنیم. انرژی های پاک خدادادی را قدر نمی دانیم و در استفاده از سوختهای فسیلی اصرار می ورزیم. هدف از انجام این تحقیق این است که دریابیم نیاکان ما چگونه از این انرژی های پاک و تجدیدپذیر در جهت دستیابی به شرایط آسایش و دمای مطلوب برای زندگی بهره می بردند. چهارچوب نظری این مقاله این است که به معماری بومی شهر یزد در قالب عناصر چهارگانه نگاهی بندازیم. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و به روش مروری و جست و جو در اسناد و مدارک، کتابهای منتشر شده، تحقیقات به عمل آمده و سایر بانکهای اطلاعاتی و همچنین مطالعات میدانی در شهر یزد تهیه شده است. نتایج نشان می دهد که از دیرباز زندگی مردمان کویر تحت تاثیر نیروهای طبیعی بوده است. باد را به مدد مهمترین تکنولوژی آن زمان یعنی بادگیر به داخل بنا هدایت می کردند و چون هوای مناطق کویری خشک بوده، باد را از روی سطح آب عبور می دادند تا به هوای خشک رطوبت اضافه شود و خنکی هوا را به همراه داشته باشد. از خاک برای ساخت سرپناه استفاده می کردند زیرا هم ارزان بودو هم به راحتی در دسترس بود و به علت ظرفیت بالای حرارتی شرایط مطلوبی را فراهم می کرد. گرمای خورشید نیز با انتخاب محل بازشوها و سایر ترفندها در تابستان کنترل می شد و در زمستان مورد استفاده قرار می گرفت.

کلیدواژه ها:

عناصر چهارگانه ، شهر یزد ، معماری بومی ، کاهش مصرف انرژی