برآورد مکانی و زمانی نیاز آبی گندم در دوره های آبی مختلف با استفاده از روش های زمین آماری- مطالعه موردی استان همدان

سال انتشار: 1387
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,988

فایل این مقاله در 8 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

IDNC02_311

تاریخ نمایه سازی: 15 مهر 1387

چکیده مقاله:

آب عامل اصلی محدود کننده در تولید محصولات کشاورزی است. بررسی تغییر پذیری مکانی و زمانی نیاز آبی محصولات کشاورزی و در نظر گرفتن آن در مطالعات و برنامه ریزی ها منطقه ای، امکان بهره برداری بهینه از منابع آب محدود را می دهد . اما به علت توزیع و تراکم نامناسب ایستگاه های هواشناسی ، بررسی دقیق تغییرات منطقه ای آن امکان پذیر نمی باشد. بنابراین ضرورت دارد تا مقادیر تبخیر و تعرق محصول را در نقاط فاقد آمار معین بر آورد و آن را از حالت نقطه ای به منطقه ای تعمیم داد . از جمله روش هایی که امکان برآورد تبخیر و تعرق محصول را در مقیاس منطقه ای فراهم می سازد، روش های زمین آمار می باشد . از اینرو هدف این تحقیق بررسی روش های مختلف زمین آماری برای برآورد مکانی و زمانی نیاز آبی گندم در دوره های آبی مختلف می باشد . در این تحقیق از آمار 16 ایستگاه هواشناسی سینوپتیک و کلیماتولوژی موجود در سطح منطقه همدان استفاده شد . تبخیر و تعرق ماهانه و دوره رشد کلیه ایستگاه ها توسط دو روش پنمن مان تیث و تورنت وایت برای سه دوره آبی متفاوت که توسط نمایه استاندارد شده بارش مشخص شده بود محاسبه گردید. از میان روش های زمین آماری موجود روش کریجینگ، کوکریجینگ و فاصله وزنی معکوس انتخاب و توسط نرم افزار + GS بررسی شد . ارزیابی نتایج و انتخاب مناسب ترین روش زمین آماری براساس دو معیار خطا سنجی میانگین خطای مطلق ( MAE ) و خطای انحراف از میانگین ( MBE ) صورت گرفت . نتایج نشان داد که در مجموع، برای وضعیت خشکسالی روش مناسب برای برآورد نیاز آبی ماهانه گیاه در شش ماه دی، بهمن، فروردین، اردیبهشت، مرداد، و آذر روش کریجینگ می باشد. برای ماه های اسفند، خرداد، مهر و آبان مناسب ترین روش، روش فاصله وزنی معکوس است. همچنین برای تیر ماه روش مناسب، روش کوکریجینگ می باشد. در شرایط نرمال برای ماه های فروردین، مرداد، آذر، آبان و اسفند روش کریجینگ و برای سایر ماهها روش فاصله وزنی معکوس مطلوب می باشد . برای وضعیت ترسالی در ماه های دی، بهمن و اردیبهشت روش فاصله وزنی معکوس و برای بقیه ماه ها روش کریجینگ مناسب می باشد . همچنین در مقیاس دوره رشد برای شرایط ترسالی و نرمال، در هر دو وضعیت کشت آبی و دیم ،روش کریجینگ مناسب است و برای وضعیت خشکسالی در کشت آبی روش کریجینگ و در کشت دیم روش فاصله وزنی معکوس بهتر می باشد.

کلیدواژه ها:

روش های زمین آماری ، نیاز آبی ، گندم ، نمایه استاندارد شده بارش ، نرم افزار+ GS ، ترسالی و خشکسالی

نویسندگان

محمد رضا بهبهانی

دانشیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران

علی رحیمی خوب

استادیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران

محمد هادی نظری فر

کارشناس پژوهشی گروه مهندسی آبیاری و زهکشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهر

رضوانه مومنی

کارشناس پژوهشی گروه مهندسی آبیاری و زهکشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهر