بررسی مسایل و مشکلات بهره برداری شبکه آبیاری و زهکشی دشت شبانکاره (استان بوشهر)

ایران کشوری با متوسط نزولات آسمانی 240 میلیمتر در زمره مناطق خشک جهان طبقه بندی می شود. کمبود بارش در سالهای اخیر و بخصوص سال جاری باعث ایجاد مشکلات زیادی در مورد آب شرب، کشاورزی و سایر مصارف گردیده است. در سال 1317 با تاسیس بنگاه مستقل آبیاری در شهر آبپخش (درواهی قدیم) عملیات ساخت سد انحرافی شبانکاره بر روی رودخانه شاپور و در پی آن شبکه های آبیاری و زهکشی شبانکاره آغاز گشت . به تدریج به اداره آبیاری ناحیه دشتستان و پس از آن در سال 1371 به « شرکت بهره برداری از شبکه های آبیاری و زهکشی استان بوشهر » و بالتبع مسوولیت های محدودتر تغییر نام داد . در این مقاله عمده بحث پیرامون شبکه شبانکاره با قدمتی حدود 70 سال و با مساحت خالص 10000 هکتار می باشد اختصاص داده شده است. از مشکلات عمده بهره برداری فرسودگی و قدیمی بودن کانالها، حجم بالای رسوبات و رشد زیاد غلف های هرز در زهکش ها و کانالها، کانالهای خاکی درجه دو، شکستگی بدنه کانالها، پوسیدگی سریع نهربندها و دریچه های آبگیر بر اثر شوری آب و گرمای بالا و تحمیل هزینه نگهدار ی بالا، توقعات مردم در حد یک اداره دولتی از این شرکت و ... می باشد. مشکل دیگر تک محصولی بودن شبکه می باشد که هر ساله چنانچه نرخ آب بها افزایشی نشان دهد با مقاومت کشاورزان روبرو شده که جهت توجیه نرخ رسیدن به رقم مورد پذیرش کشاورزان به صرف وقت زیاد و تشکیل جلسات متعدد نیاز است که بر اثر آن شرکت قادر به جمع آوری پول آب بها نبوده و باعث بروز مشکلات مالی می شود . مشکلات دیگری نظیر کمبود آب، عدم همکاری مناسب سایر ارگانهای مسوول، ... نیز با آن روبرو هستیم . جهت بهبود وضع موجود پیشنهاد می گردد با توجه به تخصیص اعتبا رناچیز شرکتهای بهره برداری جهت نگهداری شبکه از محل درآمد و صرف هزینه های سرمایه گذاری اولیه بالا جهت احداث شبکه ها، جهت جلوگیری از اتلاف هزینه های سرمایه گذاری اولیه این پروژه ها، ارگانهای ذیربط با انجام کارشناسی، ترمیم اساسی پوشش کانالها، تامین اعتبار و هزینه خاص جهت لایروبی زهکشها و کانالها، پوشش بتنی کانالهای خاکی را در برنامه کاری خود جهت بهبود وضع موجود قرار دهند.

کلیدواژه ها:

بهره برداری ، مشکلات ، آبیاری ، شبانکاره ، بوشهر