ارزیابی توزیع مکانی و تعیین نقاط بحرانی آلودگی کادمیم در بخشی از زمین های کشاورزی غرب شیراز به روش کریجینگ

توسعه صنعتی، سبب پراکندگی فلزات سنگین از جمله کادمیم در محیط زیست و به ویژه در خاک شده است. استفاده از پساب و لجین فاضلاب و همچنین ناخالصی کودهای فسفاته، امکان گسترش آلودگی کادمیم در زمینهای کشاورزی را بیشتر کرده و لزوم پیمایش این آلودگی را جدی تر می نماید. اهمیت پیمایش الودگی این عنصر همراه با کارایی روشهای زمین امار برای تعیین و پهنه بندی الودگی کادمیم در 800 هکتار از منطقه کشاورزی غرب شیراز (بیضا) با 19 نمونه تصادفی انجام شد. با مقایسه روشهای مختلف زمین آماری، روش کریجینگ به عنوان مناسب ترین روش شناخته شد. نتایج حاصل بیانگر این بود که آلودگی منطقه به درجات مختلفی از کادمیم 80 درصد و بیشتر در بخش جنوبی متمرکز بوده است. تجزیه و تحلیل واریوگرام به دست آمده نشان داد که 55 درصد از تغییرات، ناشی از جز ساختاری و باقیمانده از بخش تصادفی است. با توجه به عدم وجود آلودگیهای نقطهای در منطقه از یک طرف و وسعت کم منطقه همراه باضریب تغییرات زیاد اندازه گیری شده (90 درصد) از طرف دیگر به نظر می رسد که احتمالا منشا اصلی کادمیم خاک، انسان زاد بوده و در این میان، فعالیتهای کشاورزی عامل اصلی آلودگی خاکهای این منطقه است.

کلیدواژه ها:

آلودگی کادمیم ، زمینهای کشاورزی ، زمین آمار ، کریجینگ ، شیراز