جانورشناسی در آیینه نهج البلاغه

از آنجا که نهج البلاغه مجموعه خطبه ها و کلمات قصار حکیمانه امیر المومنین على بن ابیطالب علیه السلام مى باشد، سخن گفتن درباره آن کار آسانى نیست و جاى هیچ گونه تردید نیست که نمى توان شان کتاب على علیه السلام را،با مفاهیم و ارزش هاى معمولى تفسیر کرد ولى با این وجود آگاهى بر گوشه هایى از این دو اقیانوس بى کران ( على ( ع ( و نهج البلاغه ) براى انسانهاى حق شناس و حقیقت جولازم است . بی شک هرگاه کسى قصد کند که در چنین میدانى گام بگذارد باید خود را براى نوشتن کتابهایى قطور آماده سازد، ولى این نوشتار تنها اشاراتى است ازاین گنجینه پرگهر . در 241 خطبه نهج البلاغه،مجموعا 60 بار سخن از حیوانات به میان آمده است . این سخنان چه بصورت مثالهایی برای درک وفهم بهترعامه و چه بصورت مبسوط درباره شگفتیهای موجود در آفرینش برخی جانداران بیان شده اند . ازجمله آنها ،خطبه های 165 ، 155 و 185 مى باشند که على ( ع ) چون جانورشناسی ماهر،از شگفتیهای آفرینش پرندگان،خرندگان،پستانداران وحشرات سخن میگوید . ازمجموع 60 مورد اشاره به حیوانات 22 مورد آن دررابطه با شتربوده که به نظر میرسد بعلت رایج بودن آن در صحرای عرب وسهلتربودن فهم آن باشد . در مجموع این همه گفتار نغز و سخنان شیرین، حساب شده و دقیق على ( ع ) در موضوع جانورشناسی هر خواننده آگاهى را به حیرت وامیدارد که چگونه یک انسان در موضوعاتی چنین مختلف میتواند دانشی چنین عظیم داشته باشد