بررسی حقوق حیوانات در ایران معاصر

اساساً همه مذاهب معتقدند که زندگی انسان با ارزشتر از زندگی حیوان است . برطبق دیدگاه دین مبین اسلام و تعلیمات آن، اگر چه خداوند سبحان آنچه که درآسمان و زمین است مسخر انسان قرار داده است ولی انسان فقط حق بهره گیری مشروع از اینها را دارد . در ایران باستان و فرهنگ سایر اقوام ملل نوعی مقررات غیر الزامی و بیشتر اخلاقی در زمینه ترحم و خوش رفتاری با حیوانات وجود داشته است . در حال حاضر بسیاری از کشورهای دنیا دارای قانون حمایت از حقوق حیوانات می باشند . در ایران، علی رغم پیشینه اسلامی بودن و داعیه حمایت از ارزش های اخلاقی، قانونی اختصاصی برای حمایت ا ز حیوانات تصویب نشده، اما مقررات پراکنده ای در قوانین مختلف بوده که از آن جمله می توان به؛ قانون شکار و صید مصوب 16 خرداد 1346 ، قانون مجازات اسلامی مصوب 7 آذر 1370 که در دو ماده 679 و 680 در مورد اتلاف و شکار حیوانات پرداخته ، قانون حفاظت و بهره برداری از منابع آبزی مصوب 14 شهریور 1374 اشاره داشت . همچنین سازمان حفاظت محیط زیست نیز یکسری کنوانسیون ها در زمینه حمایت از حیوانات و گیاهان مقرر داشته . این در حالی است که با تطبیق و بررسی مقررات اسلام و سایر کشور های دنیا می توانیم بهترین و پیشرفته ترین قانون حمایت از حقوق حیوانات را تهیه کنیم . البته گروه های گوناگونی در این زمینه فعالیت داشته اند که از جمله فعالیت های آنان می توان به تبیین کدهای اخلاقی کار با حیوانات آزمایشگاهی و بررسی و نظارت بر طرحهای تحقیقاتی پزشکی از حیث ملاحظات شرعی و اخلاقی مانند : شرایط نگهداری و مراقبت حیوانات، کنترل درد و دیسترس، روشهای بیهوشی و جراحی، اتانازی حیوان و ... اشاره داشت . از جمله انجمن هایی که در زمینه حقوق حیوانات در ایران تشکیل شده است، انجمن حمایت از حیوانات به نام بین المللی ایران . اس . پی . سی است که به عنوان یک تشکل مردمی و زیست محیطی از گروه سازمان های غیر دولتی است و در سال 1377 آغاز به کار نموده است و از نظر قانونی، مورد تأیید وزارت کشور، اطلاعات و نیروی انتظامی می باشد . امروزه در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، پرچم نظام پاسداشت حقوق و رفاه حیوانات بر دوش دامپزشکی آن کشورهاست، از سوی دیگر وجود فرهنگ عطوفت به موجودات زنده و عدم آزار رسانی به حیوانات که در دستورات دینی ما فراوان وجود دارند نیز ما را وادار می کنند تا تلاش خود را برای حفظ رفاه لازم برای حیواناتی که در آموزش و پژوهش نیز از آنها بهره گرفته می شوند را دو چندان کنیم .