ارزیابی میزان چربی کبد و ارتباط آن با سن و جنس در گاوهای کشتاری ارومیه

درصد چربی در ماده خشک کبد، چربی تام کبد، درصد رطوبت و ماده خشک کبد در تعداد 114 راس دام شامل 41 راس گاو ماده غیرآبستن، 7 راس ماده آبستن، 18 راس تلیسه و 47 راس گاو نر با توجه به حضور دندانهای شیری و دائمی در سالهای 1385-86 در کشتار گاه ارومیه مورد ارزیابی قر ار گرفت . گاوها از نژاد دورگ و خالص هلشتاین بودند . وضعیت بدنی گاو ها شامل نسبتاٌ لاغر، معمولی و نسبتاٌ چاق بودند . مقدار حداقل 5 گرم از کبد دامهای ذبح شده در پس از کشتار انتخاب و چربی کبد به روش سوکسیله تعیین گردید . میانگین درصد چربی در ماده خشک کبد، چربی تام کبد، رطوبت و ماده خشک کبد در گاوهای نر و ماده به ترتیب 3/56 و 3/65 ، 1/03 و 1/1 ، 70/5 و 70/1 و 29/5 ، 30 بوده است . حداقل درصد چربی در ماده خشک کبد و چربی تام کبد در دامهای ماده و حداکثر آن در نر بوده است . بیشترین رطوبت کبد در گاو های نر و ماده خشک کبد در ماده ها مشاهده گردید . میانگین درصد چربی در ماده خشک کبد در تلیسه ها کمترین، چربی تام کبد و رطوبت کبد در آبستن ها بیشترین و ماده خشک کبد در غیرآبستن ها بیشترین بوده است . پائین ترین میانگین درصد چربی در ماده خشک کبد گاوهای نر با 2 زو ج دندان دائمی، چربی تام کبد با 3 زوج دندان دائمی، رطوبت کبد با 1 زوج دندان دائمی و ماده خشک کبد با 3 زوج دندان دائمی مشاهده شد . بیشترین میانگین درصد چربی در ماده خشک کبد و چربی تام کبد در گاوهای غیرآبستن با 2 زوج دندان دائمی و برای رطوبت و ماده خشک کبد دام های غیرآبستن با 3 زوج دندا ن دائمی بوده که متفاوت نبوده اند . با توجه به عدم تفاوت معنی دار پارامترهای تحت بررسی کبد در فاکتورهای جنس و سن پس از ادغام نمونه ها میانگین درصد چربی در ماده خشک کبد 3/61 ، چربی تام کبد 1/1 ، رطوبت کبد 70/3 و ماده خشک کبد 29/7 تعیین گردید . در بررسی انفرادی درصد چربی در ماده خشک کبد، تعداد 4 راس بالای %)3/5) %10 ، 20 راس بین 5 تا %)17/6) %10 و 90 راس کمتر از %)78/9) %5 چربی در کبد داشتند . بر اساس منابع موجود فرم خفیف سندرم کبد چرب با کمتر از %20 چربی در ماده خشک تعیین شده که حتی 4 را س نیز مشتمل بر آن نمی شوند . لذا می توان گفت که حداکثر چربی در کبد دامهای تحت مطالعه %12/4 بوده، سن، جنس، رشد جسمی و جنسی در میزان آن موثر نبوده و اختلالات منتج به چربی در این دامها مانند فرم خفیف سندرم کبد چاق مطرح نمی باشد