مطالعه هیستولوژیک تخمدان و فولیکول های تخمدانی در گاومیش ماده نابالغ منطقه آذربایجان غربی

تخمدان ها اساسی تر ین اعضای تولید مثلی محسوب می شوند . این گنادها ی جنس ماده محل اووژنز و سنتز هورمون های استروئیدی نظیر استروژن و پروژسترون می باشند . از آنجائیکه گاومیش یکی از حیوانات اهلی با اهمیت اقتصادی بالا بوده و در منطقه آذربا یجان غربی جمعیت و همچنین تعدد گونه ا ی این حیوان قابل توجه است، در ا ین تحقیق به منظور شناسایی و مطالعه دقیق ساختار بافتی و فولیکول ها ی تخمدانی گاومیش نابالغ، تخمدان ها ی 5 راس گاومیش نابالغ با ظاهری سالم از کشتارگاه ارومیه جمع آوری شدند . پس از مراحل ثبوت، پاساژ بافتی، قالب گیری و برش ها ی 6 میکرومتری و رنگ آمیزی به روش همات وکسیلین - ائوز ین مطالعه مقاطع بافتی تحت میکروسکوپ نوری انجام گرفت . نتایج نشان داد که بافت تخمدانی از دو قسمت قشری و مرکزی تشکیل یافته است که با لایه ای از بافت پوششی مکعبی ساده پوشیده شده و زیر آن سفیدپرده تخمدانی ضخیمی وجود دارد که بلافاصله بعد از آن و در حاشیه بافت تخمدان انبوهی از فولیکول ها ی مقدماتی به صورت پراکنده و گاهی خوشه ا ی یافت می شوند . بررسی دقیق بخش قشر ی تخمدان ها نشان داد که انواعی از فولیکول ها ی تخمدانی در حال رشد در مراحل اولیه و ثانویه وجود دارند که فولیکول های در حال رشد مذکوربه صورت سالم و آترتیک بودند . با مطالعه فولیکول ها ی آترتیک مشخص شد که لا یه سلول های گرانولوزا در ا ین فولیکول ها کاملا ًٌ از بین رفته و لا یه تکی تکثیر بیشتری پیدا نموده و به صورت هیپرتیکوز می باشد . علاوه بر آن در بررسی فولیکول ها ی آترتیک برخی فولیکول ها ی ثانویه مشخص شد که سلول ها ی رانولوزا ی حاشیه ای آن ها سالم و سلول ها ی نزد یک به حفره فولیکولی دچار تحلیل شده بودند و همچنین در حاشیه فولیکول های آترتیک سیستیک و غیر سیتیک فعالیت ها ی فیبروبلاستی فراوانی مشاهده شد که حاکی از نفوذ بافت همبدی جهت حذف چنین فولیکول ها می باشد . در یک نمونه فولیکول ثالث با حفره آنتروم بزرگ که حاوی ما یع فولیکولی شفاف بود مشاهده گرد ید که ا ین فولیکول نیز به شدت از شکل طبیعی خارج و حالت طویل شدگی داشته و علاوه بر آن در برخی نواحی نفوذ عروق خونی و سلول ها ی گرانولوزا د یده شد که نشان دهنده مراحل آترزی برا ی این فولیکول می باشد . بر اساس نتا یج مطالعه هیستولوژیکی فولیکول های آترتیک به نظر می رسد که تعداد ز یادی از فولیکول ها یآترتیک تخمدان گاومیش نابالغ در روند آترزی به کیست تبدیل می شوندو چنین کیست ها یی بدون ایجاد اختلال بطریقی از تخمدان حذف می گردند .