بررسی حقوق شهروندی از دیدگاه اسلام و نگرش شهروندان نسبت به ویژگیهای شهرهای اسلامی

امروز در سطح جهان بهبود کیفیت زندگی شهری و رضایت شهروندان یکی از نتایج مهم رواج عدالت جویی در جامعه محسوب می شود. اما باید اذعان داشت شکل کالبدی شهر و اجزای آن به خودی خود اثر مهمی بر روی انسان ندارد. بدون اعمال شرایط انتقادی، مذهبی و فرهنگی خاص کسانی که یک فضا را اشغال می کنند، نمی توان چیزی به آن فضا را مطلوب ساخت. متاسفانه تجلی مطلوب این عوامل در برنامه ریزی شهرهای کشور بسیار محدود می باشد. در این مقاله سعی شده از ابتدا با توجه به نظرخواهی عمومی از طریق تکمیل 342 پرسش نامه، شاخص های ایده آل شهروندان در ارتباط با شهر مطلوب استخراج شده است که پس مصداق آن در متون دینی ریشه یابی و بررسی گردد. نتایج پژوهش نشان می دهد شهروندان پنج شاخص شامل فضای سبز و زیبا سازی، تردد آسان و بدون ترافیک، رعایت قوانین و حقوق دیگران، نظم و پاکیزگی شهری و ایجاد فضاهای تفریحی را به عنوان اولویت های شهر ایده آل انتخاب نموده اند. همچنین بررسی اسناد نشان داد که تمام اصول و معیارهای نام برده به صورت مبسوط و گسترده در متون اسلامی مصداق مستقیم دارد و کاستی های موجود در شهرها ناشی از ضعف اجرایی است.

کلیدواژه ها:

شهر مطلوب ، شهروندان ، آبات قرآن ، متون دینی ، برنامه ریزی شهری