جلو ه های فرهنگ و تمدن اسلامی در عهد حکومت ودولت حفصیان

دولت چهار صد ساله حفصى پدیده سیاسى – اجتماعی قرون میانه است که در بسترى از مناسبات سیا سی و فرهنگی شکل گرفت. سهم بالاى حفصیان در فرهنگ و تمدن اسلامى در تحولات کمى و کیفى آموزشى، فرهنگى، علمى که در افریقیه دوره حفصى روى داد قابل مشاهده است. در عهد حفصیان پیشرفت هاى قابل توجهى در عرصه علوم و معارف اسلامى و طب و علوم عقلى حاصل شد. رشد تصوف و سیطره آن بر همه عرصه هاى زندگى چهره اى از فرهنگ دوره حفصى است. تشکیلات ادارى حفصى ها که نمونه کاملی از تشکیلات کلاسیک اسلامی است و کارآمدی آن دلیل برقرارى نظم و امنیت و آرامش در طى مدت مدید حکومت ان ها است ، از دست آوردهاى دولت حفصى در افریقیه است درخشش نظام تعلیم در عهد ان ها ، نشانه نقش بنی حفص در گسترش آموزش و نهاد های آموزش در افریقیه ، تونس ، الجزایر شرقی و طرابلس الغرب است . ابن خلدون، قلصادى، ابن سبعین، ابن آندراس، ابن عرفه، برزلى، تیفاشى ، فارغ التحصیلان مراکز اموزشش حفصیان ،سهم بسزایى در تولید و استمرار فرهنگ و تمدن اسلامى دارند. در عهد حفصى توسعه و شهر سازی ، بویژه در تونس پایتخت جدید افریقیه با پیدایش سبک ترکیبى خاصى از معمارى اسلامى همراه شد. ادبیات و هنر موسیقى از رونق فوق العاده برخوردار شد. شکل گیری پهنه فرهنگی افریقیه در دوره حفصیان از جلو ه های باشکوه فرهنگ و تمدن در بین ادوار تاریخ تمدن اسلامی است . روابط بین المللی حفصیان از جمله با جمهور یهای ایتالیا از وجوه بارز پیشرفت ان ها است که سرانجام باعث انتقال تمدن از تونس به سالرنو ایتالیا و تاسیس نخستین مرکز علمی در ان جا بر اساس الگوی جامع زیتونه شد ، از ویژگیهای فرهنگ و تمدن اسلامی در عهد حفصیان است .

کلیدواژه ها:

حفصیان ، ابن خلدون ، فرهنگ ، تمدن ، افریقیه ، سالرنو ،