تحلیل تبخیر و تعرق با استفاده از داده های اقلیمی مطالعه موردی شهرستان اقلید

یکی از راه های هدر رفتن آب در مناطق مختلف آب و هوایی ایران ،تبخیر و تعرق است . این پدیده سهم مهمی در اتلاف آب بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک کشور دارد و تابع پارامترهای مختلفاقلیمی و ویژگی های تو پو گرافی هر منطقه است . اولویت بندی و تعیین شدت تاثیر هر یک از این پارامترها بر روی تبخیر و تعرق می تواند ضمن افزایش شناخت از عوامل موثر بر تبخیر و تعرق در هرمنطقه به مدیریت منابع آب در آن منطقه بسیار کمک کند مبنای برآورد مقادیر تبخیر و تعرق با استفاده از داده های بلند مدت ایستگاه هواشناسی سینوپتیک شهرستان اقلید در یک دوره بیست وپنج ساله ) 2015 – 1991 (به صورت ماهانه و سالانه محاسبه شده است. که داده های مورد استفاده عبارت از : میانگین دما ، میانگین حداقل و حداکثر دما ،میانگین رطوبت نسبی ،میانگین سرعت باد در ارتفاع دو متری سطح زمین و میانگین ساعت آفتابیایستگاه که با توجه به دسترس بودن پارامترهای مورد نیاز از بین روش های مختلف برآورد تبخیر و تعرق منطقه روش پنمن مانتیث فایوانتخاب شد و با استفاده از داده های آماری از طریق نرم افزارspss تجزیه و تحلیل و ضریب همبستگی با پارامترهای دیگر بررسی شد . نتایج محاسبه ضریب هبستگی نشان می دهد که پارامتر اقلیمی دما به میزان 947 / 0 بیشترین تاثیر را بر تبخیر وتعرقوپارامتر اقلیمی رطوبت با 902 / 0 کمترین تاثیر را برتبخیر و تعرق - دارد . بر این اساس بیشترین مقادیر تبخیر و تعرق به مقدار 1 / 1146 میلیمتر در سال مربوط به سالهای 2000 ، 2003 و 2005می باشد و کمترین مقدار 6 / 1036 میلیمتر در سال مربوط به سال 1992 می باشد.که اختلاف این دو مقدار 5 / 109 میلیمتر می باشد که سالیانه یک روند صعودی طی می کند.دراین دوره بلند مدت نرمالبارندگی منطقه 6 / 325 میلیمتر در سال و نرمال تبخیر و تعرق 8 / 1106 میلیمتر درسال که نکته مهم مقدار تبخیر و تعرق در اینمنطقه 2 / 781 میلیمتر بیشتر از بارندگی سالیانه است.که مدیریت منابع آب در بخش کشاورزی می طلبد.

کلیدواژه ها:

تبخیر و تعرق ، پارامترهای اقلیمی ، مدیریت منابع آب ، اقلید