مفهوم حرکت و تجدد امثال در اندیشه مولانا

بحث حرکت و نحوه وجود آن از مفاهیم اساسی در حوزهی طبیعیات و متافزیک است. مسیلهی حرکت از دیرباز موردتوجه فلاسفه، عارفان و شاعران مسلمان بوده است و آنها با الهام از آیات قرآن، به طرح مبحث حرکت جوهری در فلسفهو تجدد امثال در عرفان پرداختهاند. مولانا نیز در آثار خود عمیقا به مسیلهی حرکت توجه داشته است. حرکت و پویایی، شور و هیجان، تضاد و تجدد دایمی پدیدهها در غزلیات، حاصل تجارب عارفانه و لحظات بیخویشتنی و توجه سرایندهآن به موضوع حرکت یا همان اصل بیقراری کاینات و سیر تکاملی جهان است. با توجه به اینکه ابیات بسیاری از مولانادربردارندهی مفهوم حرکت و تغییر و تبدل در عالم خلقت است، بنابراین ضرورت دارد تا پژوهشی در این باره صورت گیرد. پژوهش حاضر پس از بررسی خواستگاه توجه مولانا به موضوع حرکت، نمودهای حرکت را در سه محور حرکتدر طبیعت عاملی برای سلوک معنوی، حرکت و سفر از خویشتن به خویش و حرکت و سفر از خویش به ماوراء طبیعت را مورد بررسی قرار داده است و همچنین پیگیری نظریهی حرکت در فلسفه و نظریهی عرفانی تجدد امثال، در اشعار مولانا از اهداف این پژوهش است، که نشان میدهد، مولانا تجدد امثال را مفهومی عامتر از حرکت در فلسفه دانسته و تغییر و تبدل نه تنها در عالم طبیعت اتفاق میافتد، بلکه در عالم مجردات و کل عالم خلقت نیز روی میدهد

کلیدواژه ها:

حرکت ، طبیعت ، ماوراء طبیعت ، تجدد امثال ، مولانا