بررسی شکل گیری شهر اسلامی و عناصر آن

مهمترین عنصر و اصلی ترین جز و عامل پدیدآورنده شهر، انسان یا اهل شهر یا کسی است که شهر زیست گاه او و مکان فعالیت هایش می باشد که در دو گروه اصلی شهروند و شهر طبقه بندی شده است؛پس از انسان قوانین و مقررات و آداب شیوه ها و رفتار و اخلاق اهل شهر قرار دارند که رابطه اهل شهر و همه اجزاء شهر را با یکدیگر و با طبیعت و ساخته های انسان و هستی را در قلمروهای مختلف حیات تنظیم می کند.شهرهای اسلامی نیز مفهوم خاصی از شهر را ارایه می دهند. ساخت،بافت و بناهای شهری همچون مسجد، بازار، محله، در شهر اسلامی هر کدام ارزش، نماد و مظهری از مفاهیم ارزش ها، و تجلی بسیاری از مفاهیم اسلامی می باشند.بسیاری از ویژگی های شهر اسلامی حاصل تجلی مفاهیم دین اسلام است که برای زندگی مردم یک شهر ارایه شده است. در واقع شهر اسلامی عبارت است از نمایش فضایی شکل و ساختمان اجتماعی که بر اساس ایده آل های اسلامی، فرم های ارتباطی و عناصر تزیینی خود را نیز در آن وارد کرده است. منظور از شهر اسلامی، پیوند یک تمدن، یعنی اسلام به شهر است و این نعمتی است که ما را به خاستگاه یک تمدن و حوزه فرهنگی هدایت می کند. شهر اسلامی نخستین بار در ربع اول قرن به یک موضوع جدی تحقیق تبدیل شد.برخی از منابع به مطالعه ویژگی ها و عناصر تشکیل دهنده شهر در قلمرو فرهنگ اسلامی پرداخته اند و هم چنین تعدادی از منابع، مطالعه تاریخی را شامل می شوند. برخی منابع نیز شهر اسلامی را به عنوان شهر دینی مطرح نموده و به ویژگی های ذکر شده از شهر در قرآن و آرمان شهر دینی و شهر منتظران پرداخته اند.در این مقاله پس از ذکر تاریخچه شهر اسلامی، استخوان بندی و عناصر آن نیز عنوان می شود.

کلیدواژه ها:

شهر ، شهر اسلامی ، استخوان بندی ، عناصر کالبدی