مقایسه فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس های گیاه Bakhtiari savory حاصل از روش های مختلف سنتی و نوین اسانس گیری به روش DPPH

مقدمه و هدف : گیاه مرزه بختیاری با نام محلی مرزه کوهی و نام علمی Saturejabachtiarica Bunge از گیاهان دارویی سنتی و مهم ایران می باشد که از جنبه های دارویی، ادویه ای ، تغذیه ای و... ارزش اقتصادی فراوانی دارد . اسانس مرزه بختیاری شامل مقادیر زیادی ترکیبات فنلی مانند تیمول و کارواکرول بوده و ظرفیت آنتی اکسیدانی بالایی دارد و می توان آن را به عنوان آنتی اکسیدان طبیعی و جانشین آنتی اکسیدان های سنتزی به غذاها افزود . بنابراین با توجه به اهمیت گیاه مرزه بختیاری و نیز موثر بودن روش استخراج بر درصد و نوع ترکیبات شیمیایی موجود در اسانس های گیاهی ، تصمیم گرفتیم به مقایسه فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس های مرزه بختیاری حاصل از روش های مختلف استخراج در توانایی مهار رادیکال DPPH بپردازیم و روش بهینه استخراج را تعیین کنیم .مواد و روش ها : فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس های گیاه مرزه بختیاری حاصل از 8 روش مختلف استخراج در دو قالب روش های سنتی ( تقطیر ساده ، تقطیر با بخار ، تقطیر با آب و بخار) و روش های نوین ( روش نفوذ آب به کمک مایکروویو و روش نفوذ آب به کمک مایکروویو و بخار با توان های 400 وات و 800 وات ) بر اساس میزانتوانایی در مهار کردن رادیکال DPPH تعیین شد و IC50 یا حداقل غلظتی از اسانس هاکه باعث مهار 50 درصدرادیکال DPPH می شود مقایسه شدند ، در این آزمون BHT و Ascorbic acid به عنوان شاهد مثبت به کار برده شدند .نتایج : نتایج آزمون های آماری اختلاف معنی داری را در میزان IC50 اسانس های حاصل ازروش های مختلف سنتی و نوین اسانس گیری نشان داد .(p ≤ 0.05) کمترین میزان IC50 (یا بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی ) برابر 0.13 ±1.95میلی گرم اسانس در میلی لیتر متانول مربوط به روش نفوذ آب به کمک مایکروویو و بخار بود در این آزمایش BHT دارای میزان IC50 برابر 0.13 و Ascorbic acid دارای میزان IC50 برابر0.11 میلی گرم بر میلی لیتر بودند.نتیجه گیری : روش نفوذ آب به کمک مایکروویو و بخاربا توان 800 وات بهترین روش استخراج اسانس از گیاه مرزه بختیاری با حفظ بالاترین خاصیت آنتی اکسیدانی است

کلیدواژه ها:

مرزه ، استخراج ، اسانس ، آنتی اکسیدان ، DPPH