ارزیابی همبستگی شاخص های RDI, SPI و SPEI با پارامترهای بارش و تبخیر و تعرق در چند منطقه آب و هوایی ایران

در این پژوهش به پایش خشکسالی بر اساس سه شاخص خشکسالی RDI, SPI و SPEI در تعدادی از ایستگاه های سینوپتیک درنواحی مختلف آب و هوایی به منظور تاثیر بررسی تبخیر و تعرق بر خشکسالی پرداخته شده است. میزان همبستگی شاخص های مذکور در مقیاس12 ماهه با میانگین متحرک 12 ماهه پارامترهای بارش، تبخیر و تعرق پتانسیل (ETo) محاسبه گردید. با توجه به نتایج، بالاترین مقادیر همبستگی بارش با شاخص SPI مشاهده گردید. همچنین همستگی معناداری بین ETo شاخص SPEI در نواحی مختلف آب و هوایی مشاهده گردید. همبستگی ETo با شاخص SPEI در مناطق کم باران و خشک مقادیر بسیار بالایی را نشان می دهد و با کاهش نسبت بارش به ETo، مقدار همبستگی شاخص SPEI با ETo افزایش می یابد. با توجه به همبستگی بسیار زیاد ETo با وضعیت خشکسالی در اکثر مناطق مورد بررسی پیشنهاد می شود که در مناطق کم باران و خشک مانند اکثر مناطق ایران، از شاخص های مبتنی بر بارش و تبخیر و تعرق به منظور پایش خشکسالی استفاده گردد. ضمن آنکه در مناطق با میزان بارندگی نزدیک به مقدار تبخیر و تعرق پتانسیل ، استفاده از شاخص های مبتنی بر بارش مانند SPI می تواند به خوبی نشانگر وضعیت خشکسالی منطقه باشد.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، همبستگی ، بارش ، تبخیر و تعرق ، شاخص شناسایی خشکسالی ، شاخص بارش-تبخیر و تعرق استاندارد شده