بررسی و تحلیل سطوح برخورداری مناطق کلانشهر شیراز از منظرعدالت فضایی

رشد و گسترش کالبدی کلانشهر شیراز و عدم توزیع امکانات و خدمات شهری متناسب و هماهنگ با آن، یکی از عوامل شکلگیری نابرابری در میان مناطق این شهر بوده است. هدف این پژوهش ارزیابی و تحلیل سطوح برخورداری مناطق کلانشهر شیراز از لحاظ برخورداری از 35 شاخص در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، فرهنگی، خدماتی، حمل و نقل، ارتباطات و جمعیتی مربوط به سالهای 1387 و 1388 بر مبنای منطقهبندی شهرداری شیراز است. ابتدا از طریق مدل تحلیل عامل شاخصهای پژوهش به 4 عامل از طریق چرخش واریماکس در تحلیل عاملی تبدیل، که در مجموع 79/ 94 درصد از واریانس را پوشش میدهد. بر مبنای نتایج مدل تحلیل عاملی در عامل اقتصادی- اجتماعی منطقه 6 برخوردارترین و منطقه 5 محرومترین، در عامل کالبدی- فضایی منطقه 8 توسعه یافته ترین و منطقه 1 محرومترین، در عامل فرهنگی- تفریحی منطقه 8 برخوردارترین و منطقه 2 محروم ترین و در عامل بهداشتی درمانی منطقه 1 توسعهیافته ترین و منطقه 9 محروم ترین منطقه شناسایی گردید. جهت آگاهی از درجه برخورداری مناطق کلانشهر شیراز در عامل-استفاده گردید، که براین اساس 66 درصد مناطق کلانشهر شیراز از لحاظ ،( HDI) های تلفییقی از مدل شاخص ترکیبی توسعه انسانی برخورداری از شاخصهای تلفیقی محروم، 22 درصد نیمهبرخوردار و 11 درصد نیز برخوردار هستند. برای تحلیل توزیع فضایی عاملها از روش ضریب اختلاف ویلیامسون استفاده، که طبق نتایج بالاترین درصد نابرابری به میزان 0.92 در عامل بهداشتی درمانی و کمترین آن به میزان 0.14 درصد در عامل اقتصادی و اجتماعی است. در نهایت با استفاده از رگرسیون چند متغیره، نسبت به پیشبینی اولویت توسعه مناطق کلانشهر شیراز اقدام، که براین اساس ضروری است که به ترتیب عاملهای بهداشتی و درمانی، اقتصادی- اجتماعی،فرهنگی- تفریحی و کالبدی و فضایی در اولویت توسعه مناطق کلانشهر شیراز به ترتیب برای مناطق محروم، نیمهبرخوردار و توسعه-یافته قرار گیرند

کلیدواژه ها:

تحلیل فضایی ، عدالت اجتماعی ، سطوح برخورداری ، کلانشهر شیراز