پایش خشکسالی هواشناسی اهواز با شاخص SPI در طی نیم قرن اخیر

خشکسالی از جمله قدیمی ترین و اصلی ترین بلایای طبیعی است که انسان ها از دیرباز با آن آشنا بوده اند. در واقع میزان خشکسالی مقایسه نسبی بین میزان بارندگی هر منطقه در آن سال با میانگین بارندگی در سال های گذشته می باشد. خشکسالی هواشناسی یا آب و هوایی ناشی از کمبود بارندگی می باشد که در صورت تداوم منجر به خشکسالی هیدرولوژی و کشاورزی می گردد. بارش عمده ترین پارامتری است که در تعریف خشکسالی به کار رفته است، یعنی خشکسالی و ترسالی در مقایسه با کمتر یا بیشتر بودن ریزش های جوی از میانگین بارندگی یک منطقه سنجیده می شود. در این تحقیق، به منظور بررسی پایش خشکسالی از شاخص خشکسالی SPI سالانه استفاده شده است. به این منظور پس از اخذ آمار و اطلاعات ایستگاه سینوپتیک شهر اهواز و با استفاده از برنامه نویسی Excel آمار بارندگی سالانه در طول دوره آماری 54 ساله ( 2008-1955 ) مورد استفاده قرار گرفت؛ و با توجه به مقادیر SPI سالانه در طول دوره آماری، وضعیت خشکسالی هر سال مشخص گردید. آنگاه جدول فراوانی وقوع خشکسالی تهیه شد. بررسی ها نشان می دهد که به طور کلی بیشترین فراوانی وضعیت رطوبتی ( دوره سالانه ) در محدوده نزدیک به نرمال می باشد. در 40 سال از 54 سال مورد بررسی شهر اهواز در وضعیت نزدیک به نرمال ( 74 درصد)، 2 سال در وضعیت فوق العاده مرطوب و خیلی مرطوب ( 4درصد)، و همچنین 3 سال در وضعیت خشکسالی شدید (5 %)، و فقط تنها در سال 1968 در وضعیت فوقالعاده خشک ( 2 درصد) که شدیدترین خشکسالی را با مقدار SPI؛ ( 10، 2- ) سپری کرده است. به طور کلی بیشترین فراوانی وضعیت رطوبتی در دوره سالانه در محدوده نزدیک به نرمال می باشد.

کلیدواژه ها:

پایش خشکسالی ، شاخص SPI ، شهر اهواز