بررسی محفظه های عشایری دو ایل بختیاری و افشاری با تاکیذ بر ویژگی های فنی و بافت

زندگی در چادر، حرکت و کوچ دائم از دیرباز به عشایر آموخته است حتی المقدور سبک بار باشند و ابزار زندگی خود را در محفظه های نرم جای دهند. این مردم، برخلاف شهرنشینان که در زندگی روزمره ازده ها محفظه ی سخت و ساخته شده از چوب و فلز و شیشه استفاده می کنند، ابزار و وسایل مختصر و محقر زندگی خود را در محفظه هایی دستباف، که علاوه بر جنبه ی کاربردی آن هنر و ذوق و سلیقه ی زنان عشایر را به رخ می کشد، جای می دهند و از آنها به هنگام کوچ های بهاره و پاییزه بهره می برند. این محفظه ها انواع مختلفی دارند و هریک به مصرف ویژه ایی می رسند. نمکدان، سفره، مفرش، خورجین، رکعب، قاشق دان، قلیان دان، ایینه دان و ... بخشی از این دستبافته ها هستند. هرچند که تغییرات سبک زندگی و مظاهر تکنولوژی از بکر بودن زندگی عشایری کاسته و آن را تحت تأثیر قرار داده است، تا آنجا که تولید این محفظه ها و دستبافته های زیبای عشایر را نیز تحت تأثیر قرار داده و تا حدی موجب کم رنگ شدن این هنر اصیل عشایری گردیده اما با این حال کوچ نشینان بسیاری از سنت ها و ارزش های اصیل ایرانی را حفظ کرده اند. از این رو این مقاله به بررسی و معرفی محفظه های عشایری در دو ایل مهم بختیاری و افشارهای کرمانی می پردازد. و در ادام ضمن بیان اشتراکات و تأثیرپذیری بافته ها از سایر نواحی ویزگی های فنی بافت هر منطقه را بیان می کند. داده ها ی تحقیق به صورت کتابخانه ای و مشاهده ای و بررسی نمونه های مستند از بافته های گردآوری شده است.

کلیدواژه ها:

ایل افشاری ، ایل بختیاری ، محفظه های عشایری ، دستبافته