تصحیح شاخص خشکسالی SPI و RDI با انتخاب مناسب ترین توزیع هایآماری و کاربرد تابع انتقال هم احتمال (ایستگاه سینوپتیک ارومیه)

شاخص بارش استاندارد شده(SPI)، از برازش توزیع گاما بر مقادیر بارندگی سالانه یا مجموع بارندگی در هر بازه زمانی دلخواه به دست میآید. شاخص RDI از برازش توزیع لوگنرمال بر مقادیر نسبت بارندگی (P) به تبخیر و تعرق پتانسیل (ETO) در هر بازه زمانی دلخواه به دست میآید. در این شاخص مقدارETO از روش تورنت وایت (Th) بر اساس دمای میانگین محاسبه می شود. بر اساس تحقیقات انجام شده در برخی از مناطق توزیع گاما و لوگنرمال ممکن است نتوانند به عنوان مناسبترین توزیع برازش یابند به این تحقیق از آمار بارندگی ایستگاه سینوپتیک ارومیه با دوره آماری 50 ساله طی سالهای (1961- 2010) میلادی در مقیاس زمانی 3 ، 6 ، 9 و 12 ماهه استفاده شد. ابتدا مقادیر SPI و RDI با انتخاب توزیع پیش فرض (گاما و لوگنرمال)محاسبه و در ادامه مناسب ترین توزیع آماری برازش یافته بر برای هر بازه زمانی ( 3 ، 6 ، 9 و 12 ماهه) بر اساس آماره کلموگروف اسمیرنوف و با استفاده از نرم افزار Easyfit انجام گرفت و مقدار احتمال تجمعی آن محاسبه گردید. نتایج نشان داد که توزیع گاما و لوگنرمال نمیتوانند به عنوان مناسبترین تابع توزیع مقدار بارندگی و مقادیر نسبت بارندگی به تبخیر و تعرق پتانسیل ( 3 ، 6 ، 9 و 12 ) ماهه در هیچ یک از بازه های زمانی مورد بررسی انتخاب شوند. استفاده از مناسبترین تابع توزیع در هر بازه زمانی، میتواند منجر به تغییر مقادیر عددی شاخصSPI و RDI گردد که این خود منجر به تغییر فراوانی طبقات خشکسالی میگردد. به طوری که در ایستگاه ارومیه در کل بازه های زمانی جابجایی در تمامی طبقات خشکسالی مشاهده شد و در بازه زمانی سه ماهه (Apr-Jun) برای شاخص SPI با 12 جابجایی و در بازه زمانی سه ماهه (Jul-Sep) برای شاخص RDI با 14 جابجایی بیشترین تغییر را در مجموع طبقات خشکسالی به خود اختصاص دادند.

کلیدواژه ها:

ایستگاه ارومیه ، انتقال هم احتمال ، خشکسالی ، شاخص ، RDI ، شاخص SPI