کدام ابن یمین؟ فریومدی یا شبرغانی؟ (معرفی یک نسخه، رفع یک اشتباه)

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,219

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

LYRICLIT01_131

تاریخ نمایه سازی: 11 آبان 1395

چکیده مقاله:

ابن یمین،علم بالغلبه است برای شاعر معروف قطعه سرا که در عصر ایلخانان در فریومد خراسان می زیسته است . دیوان ابنیمین، بالغ بر چهارده هزار بیت، مشتمل بر انواع شعر اعم از قصیده، غزل، قطعه، مثنوی و.. است و به اهتمام حسینعلی باستانی راد درسال 1344 هـ.ش به زیور طبع آراسته شده است. اما شاعر عارف مسلکی نیز به نام ابن یمین شبرغانی در قرن دهم (متوفی به سال1005 هـ.ق.) در ناحیه ی جوزجان (در افغانستان کنونی) می زیسته که صاحب خانقاه بوده و اشعاری در توحید و عرفان سروده است. دیواناو، مشتمل بر غزل و مثنوی و رباعی، حدود سه هزار بیت است. از دیرباز و به دنبال سکوت اغلب منابع تاریخی و تذکره ها درباره ی ابن-یمین شبرغانی، هویت و آثار وی با شاعر همنامش ،ابن یمین فریومدی در هم آمیخته است. این خلط ،نه تنها به نسخه های خطی دیوانراه یافته، بلکه در تنها نسخه ی چاپی دیوان ابن یمین فریومدی هم رسوخ کرده، تا جایی که مثنوی مجلس افروز ابن یمین شبرغانی، یکسرهدر دیوان ابن یمین فریومدی آمده و پاره ای از رباعیات، عینا از دیوان ابن یمین شبرغانی است.در فهرست نسخه های خطی شادروان احمد منزوی و ذیل نام ابن یمین، قطعه سرای نامدار عصر مغول، نسخه ای معرفی شده بهشماره ی or2745 که در موزهی بریتانیا نگهداری می شود.این نسخه ،متعلق به ابن یمین فریومدی نیست، بلکه از آن ابن یمین شبرغانیاست و حاوی حدود دو هزار بیت ،مشتمل بر غزل و رباعی ومثنوی.در نوشتار حاضر برآنیم ضمن رفع نقصی که به یکی از مهم ترین منابع نسخه شناسی راه یافته، به اختصار احوال و آثار شاعرناشناخته ای به نام ابن یمین شبرغانی را بررسی کنیم.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

زهرا نصیری شیراز

عضو هیأت علمی دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن یمین فریومدی(1344). دیوان اشعار. به اهتمام حسینعلی باستانی راد. ...
  • تسبیحی، محمد حسین(378 1).فهرست الفبایی نسخه‌های خطی کتابخانه گنج بخش. ...
  • حافظ، شمس الدین محمد(1379). دیوان. به تصحیح محمد قزوینی و ...
  • دهخدا، علی اکبر(1325). لغت نامه. تهران: سازمان لغت نامه. ...
  • رحمانی ولوی، مهدی(386 1).تاریخ علمای بلخ. دو جلد. مشهد مقدس: ...
  • رشید یاسمی، غلامرضا(1303). احوال ابن یمین. تهران: کتابخانه شرق. ...
  • کرمی، محمد حسین(1384). عروض و قافیه در شعر فارسی. چاپ ...
  • منزوی، احمد(1347).فهرست نسخه‌های خطی فارسی .تهران: موسسه فرهنگی منطقه ای ...
  • نوشاهی، سید عارف(1984م). فهرست نسخه‌های خطی فارسی انجمن ترقی اردو ...
  • نمایش کامل مراجع