ریخت شناسی مثنوی «جمشید و خورشید» بر اساس نظریه ی ولادیمیر پراپ

ریخت شناسی قصه های عامیانه در سال 1928 م. توسط فرمالیست روسی «ولادیمیر پراپ» آغاز شد، اساس کار وی بر پایه یاعمال شخصیت های قصه نهاده شده است و در سال های اخیر ، یکی از شیوه های رایج در تحلیل ساختاری قصه ها بوده است . در این مقاله، داستان جمشید و خورشید که از جمله قصه های پرماجرا و مهیج زبان فارسی است و موضوع آن تلاش و جستجوی جمشید برای بدستآوردن معشوقش خورشید است ، مورد بررسی قرار گرفته است ؛ برای این منظور ابتدا مقدمه ای درباره تعریف و تبیین ریخت شناسی ،پیشینه ی تحقیق و معرفی منظومه جمشید و خورشید مطرح شده ؛ سپس قصه براساس الگوی پراپ مانند : وضعیت آغازین ، غیبت ،کسب خبر و ... مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . این پژوهش بیانگر این است که داستان جمشید و خورشید تا حدود زیادی ویژگیقصه های عامیانه را دارا است و الگوی ساختاری موافق با الگوی پراپ به دست آمده است .

کلیدواژه ها:

ریخت شناسی ، ساختار ، پراپ ، جمشید و خورشید ، سلمان ساوجی