کارکردهای اساسی شورای امنیت در دوران جنگ سرد و پس از آن از منظر حقوق بین الملل

پایان جنگ سرد، به تقسیم ایدئولوژیکی، سیاسی و اقتصادی جهان به شرق و غرب و انفعال شورای امنیت سازمان ملل متحد خاتمه داد. در پی فروپاشی قطب شرقی قدرت،جهان با کثرت مخاصمات مسلحانه داخلی و بحران هایی در مناطق مختلف، و آثار آن ها بر صلح و امنیت بین المللی روبرو شد. در نتیجه ی این تحولات از آغاز دهه ی نود، فعالیت های شورای امنیت از حیث حجم و محتوا بی سابقه بوده است. در چند سال اخیر، شورای امنیت با بحران های بین المللی چندی در مناطق مختلف روبرو بوده است. بحران خلیج فارس، درگیری در منطقه بالکان، مسائل مربوط به برخی کشور های آفریقایی، آمریکای لاتین و نیز جمهوری های تازه استقلال یافته شوروی سابق توجه شورا را به خود معطوف داشته، و شورا قطعنامه های زیادی را صادر نموده، که هر چند نشانه ای از فعالیت گسترده این نهاد است، با این وجود میزان سودمندی و کارایی قطعنامه های روز افزون شورا به دلیل رقابت، عدم همکاری، بی میلی دولت ها برای پیگیری و اجرا، عدم ضمانت اجراء و بعضاً گزینشی بودن آن ها در معرض تردید و ابهام است. مضافاً با فروپاشی شوروی، مانع عمده ای که کار شورای امنیت را به بن بست کشاند کمتر به چشم می آید و رقابت هایی که باعث استفاده مکرر از حق وتو و فلج شدن شرایط عینی، هم در بعد نظری زمینه ی برداشت موسع از منشور را آماده نموده و هم دامنه ی فعالیت ها را توسعه داده است، کمتر به چشم می آید. برای تقویت سازمان ملل متحد باید همزمان یک نوع دوباره نگری در برخی از نقاط ضعف و بازدارنده ی سازمان برای مداخله در مسایلی که بعضاً ممکن است در چارچوب بند 2م 7 منشور مطرح شود، صورت پذیرد. به عبارت دیگر باید نوعی توازن بین حقوق و حاکمیت دولت ها، حقوق افراد و حق دخالت سازمان ملل در اموری که صلح و امنیت بین المللی را به مخاطره می اندازد، برقرار گردد

کلیدواژه ها:

شورای امنیت- جنگ سرد ، سازمان ملل متحد