واکاوی عناصر اقلیمی باد و بارش در طراحی شهری شهرستان اسفراین

طی دهههای اخیر به دلیل توسعه سریع شهرنشینی و صنعتی شدن، تغییرات قابل ملاحظهای در کمیتهای هواشناختی و کاربری سطح زمین در شهرهای بزرگ به وجود آمده است. اقلیم هر مکان جغرافیایی، شرایط مناسب ویژهایدارد که در عین حال، محدودیتهایی را نیز در زمینه طراحی شهری به همراه دارد. در طراحی فضاهای مختلف شهر نظیر: ساختمانها، فضای سبز، معابر و خیابانها و کوچهها و غیره، علاوه بر توجه به کیفیتهای عملکردی، بصری و زیباشناختی،عنایت به نوع اقلیم شهر و رعایت ضوابط طراحی اقلیمی ضروری است؛ و بیتوجهی به این مسئله، مشکلات خاصی را درشهرستان اسفراین و فعالیتهای شهری آن ایجاد کرده است. مواردی نظیر: آلودگی هوا، جلوگیری از جریان هوای مطبوع در فضاهای شهری و ساختمانها و آب گرفتگی معابر و پسماندهای زباله و غیره. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و نوع هدف کاربردی است که در آن، نوع اقلیم شهرستان اسفراین و نیز وضعیت عناصر اقلیمی باد و بارش با تاکید برملاحظات شهری مورد بررسی و تحلیل شده است. برای تحلیل عناصر اقلیمی از آمار 8 ساله1392-135 ایستگاه سینوپتیک اسفراین استفاده شده است. شهرستان اسفراین در اکثر زمانها تحت تاثیر بادهای محلی کوه به دشت و دشتبه کوه قرار دارد. نقش این بادها در انتقال آلودگی هوا و ذرات معلق بسیار حائز اهمیت میباشد، و با توجه به موقعیت خاص جغرافیایی شهرستان اسفراین و کارخانهها و قرار گرفتن آن در نزدیکی رشته کوههای آلاداغ، تخلیه هوا از نواحی شمالی وغربی آن کمتر صورت میگیرد، لذا با کاهش بادهای شمالی تخلیه هوا و فرارفت ذرات معلق از شمال به جنوب نیز کاهش مییابد، لذا شرایط مناسبی جهت سکون هوا در شهر و افزایش دمای کمینه فراهم میگردد و در نتیجه آهنگ افزایش دمای کمینه و آلودگی هوا در شهرستان اسفراین، شتاب صعودی بیشتری خواهد گرفت. و همچنین به دلیل غیر قابل نفوذ بودن آب در خیلی از سطحهای شهری، ذخیره آب زیرزمینی در شهرها کاهش ولی در روان آب در مقایسه با سطحهای غیر شهری افزایش مییابد.

کلیدواژه ها:

پارامترهای اقلیمی ، اقلیم شهری ، طراحی شهری ، فضای شهری ، شهرستان اسفراین