نقش حکمت متعالیه در الگوی معماری ایرانی اسلامی نمونه موردی،مسجد شیخ لطف الله

شاید بتوان مهمترین بحث از مباحث، فلسفه و عرفان نظری را، بحث پیرامون توحید و حقیقت آن دانست. اهل کلام و فلاسفهی مشاء، به بینونت خالق و مخلوق رأی دادهاند؛ متفکرین اشراقی به نوعی وحدت معتقدند که کثرت را شاملمیشود. ملاصدرا به تبع فهلویون، وحدت تشکیکی را مطرح ساخت و سپس به تبع اهل عرفان، نوعی از وحدت شخصی وجود را مطرح نمود. عرفا نیز وحدت شخصی وجود را رأی ادق میدانند.سوالات اصلی پژوهش عبارتند از: 1- آیا کثرت و تشکیک در مراتب وجود و از منظر صدرا به معنای تمایز و تباین میان موجودات یا مظاهر خلقیه است یا خیر؟ 2- در نظامفضایی بناهای نمونه های مورد بررسی) سلسله مراتب در فضاهای مساجد(، بازنمایی وحدت تشکیکی را به لحاظ مراتب می توان مشاهده کرد؟ نگارنده ضمن طرح و بررسی حکمت متعالیه، به نقش دیدگاه صدرایی در معماری پرداخته و از بررسی در فضاهای مسجدشیخ لطف الله اصفهان، نتیجه گرفته، بازنمایی وحدت حقه حقیقه در محراب مسجد بوده است. بررسی چنین موضوعی، بدان جهت که به پویایی فلسفهی اسلامی و تفسیر ریشه های فلسفه معماری ایرانی اسلامی منتج میگردد کمک میکند، ضروری می نماید. روش تحقیق این پژوهش در طرح مباحث، به شیوهی توصیفی و تحلیلی بود ه و در بررسی نظرات از راه و روش عقلی بهره گرفته است.

کلیدواژه ها:

وحدت شخصی وجود ، وحدت تشکیکی وجود ، حکمت متعالیه ، معماری ایرانی اسلامی ، ملاصدرا