اثر محلول پاشی با نانواکسید روی بر عملکرد،سرعت و طول دوره پر شدن دانه گندم در شرایط محدودیت آبی

در مناطق خشک و نیمه خشک، اغلب کمبود آب در طول دوره پر شدن دانه گندم به واسطه کمبود آبیاری و یا زیادی تعرق و تبخیر یک تنش محیطی است که عملکرد دانه را کاهش می دهد. در این راستا به منظور بررسی اثر محلول پاشی با نانو اکسید روی بر عملکرد دانه، سرعت و طول دوره پر شدن دانه گندم در شرایط محدودیت آبی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال 1393 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل محلول پاشی با نانو اکسید روی در چهار سطح (صفر،0/75،0/5،0/25 گرم بر لیتر) و سه سطح ابیاری ( آبیاری کامل به عنوان شاهد، آبیاری تا مرحله خوشه دهی و آبیاری تا مرحله گرده افشانی به ترتیب معادل کد 50 و 60 مقیاس زیدوکس) داد. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد (307/67 گرم در متر مربع)، اجزای عملکرد نظیر تعداد دانه در سنبله (24/94) و تعداد سنبله در واحد سطح (296/04) در محلول پاشی 0/75 گرم در لیتر با نانواکسید روی و آبیاری کامل به دست آمد. از یک مدل خطی دو تکه ای برای کمی نمودن پارامترهای پر شدن دانه استفاده گردید. تمامی پارامترهای پر شدن دانه نظیر سرعت، طول دوره و دوره مؤثر پر شدن دانه به طور معنی داری تحت تأثیر سطوح آبیاری و محلول پاشی با نانو اکسید روی قرار گرفتند.حداکثر طول دوره پر شدن دانه (49/62 روز) دوره موثر پر شدن دانه (45/07 روز) در محلول پاشی 0/75 گرم بر لیتر نانو اکسید روی و آبیاری کامل در طول دوره رشد به دست آمد. با افزایش کمبود آب، سرعت پر شدن دانه افزایش یافت. طوری که بیشترین سرعت پر شدن دانه به آبیاری تا مرحله خوشه دهی تعلق داشت. مجموع محلول پاشی 0/75 گرم در لیتر نانو اکسید روی عملکرد قابل قبولی را تولید کرد.

کلیدواژه ها:

دوره پر شدن دانه ، محدودیت آبی ، گندم ، روی