پهنه بندی پتانسیل سرمازدگی بر مبنای مدل رقومی ارتفاع با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، مطالعه موردی:استان آذربایجان غربی

سرما و یخزدگی از مهمترین عوامل قهری خسارتزا در محصولات کشاورزی است و هر سال خسارت های قابل توجهی رابه اقتصاد و چرخهی تولید کشور تحمیل میکند. سهم عامل تنش سرما و یخبندان نسبت به دیگر عوامل تهدیدکننده درزیربخش های زراعی و باغی، وزن بسیار زیادی دارد و پهنه ی وسیعی از حاصلخیزترین مناطق تولیدی کشور و قسمتعمده ی محصولات اقتصادی مهم کشور هر سال در معرض تهدید تنش سرما و یخزدگی هستند.تعیین پهنه های پتانسیلیسرمازدگی به معنی تعیین مناطقی از زمین است که محل تجمع توده هوای سرد یا برکه هوای سرد می باشد. در این مطالعهسعی بر آن بود تا پتانسیل سرمازدگی را بر اساس محصولات مدل رقومی ارتفاع منطقه و مشتقات قابل استخراج آن، تعییننماییم.برای این منظور ابتدا انواع پارامترهای اولیه و ثانویه زمینی با استفاده از تصویر DEM 30 متری منطقه بدستآمده و لایه های اطلاعاتی استخراج شده از قبیل شیب، نقشه تابش خورشیدی توپوگرافیکی و شاخص تحدب زمین و لایهکاربری اراضی تهیه شدند و در نهایت در محیط نرم افزار ArcGIS بر مبنای مدل SAW لایه ها و طبقات آن ها وزندهی شده و در محیط ArcGIS با هم تلفیق شدند. نقشه پهنه بندی حاصله نشان دهنده مناطق با خطر پایین،متوسط وبالای سرمازدگی استان آذربایجان غربی است.بر این اساس قست های مرکزی و جنوبی استان بخصوص شهرستان هایارومیه و مهاباد دارای بالاترین پتانسیل سرمازدگی می باشند.

کلیدواژه ها:

پتانسیل سرمازدگی ، آذربایجان غربی ، مدل رقومی ارتفاع ، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)