پهنه بندی حساسیت زمین لغزش در تأسیسات تأمین و توزیع آب شرب شهر تهران با استفاده از مدل نسبت فراوانی

مروری به تاریخچه ی ایجاد تأسیسات زیرساختی صنعت آب گویای این واقعیت است که در فازهای مطالعاتی فرآیندهای مکان یابی مخازن و تصفیه خانه های آب تهران، صرفا به مخاطراتی نظیر زلزله و سیل اکتفا شده و به پدیده زمین لغزش کمتر توجه گردیده است، از سوی دیگر به منظور افزایش سطح انرژی پتانسیل در فرآیندهای انتقال آب به روش های ثقلی، تمایل به استفاده از مکان های مرتفع جهت احداث تصفیه خانه ها و مخازن ذخیره و سرویس، در اولویت طراحان و مجریان قرار داشته است، لذا هدف اصلی این پژوهش تهیه ی نقشه ی پهنه بندی حساسیت زمین لغزش، در محدوده تأسیسات تأمین، ذخیره و توزیع آب شرب شهر تهران، با استفاده از عوامل شناخته شده ی موثر در وقوع این پدیده، از طریق وزن دهی به روش نسبت فراوانی می باشد. بدین منظور ابتدا با مطالعه پژوهش های گذشته و بازدید های میدانی، نقاط و پهنه های لغزشی ثبت و نقشه 12 عامل موثر شامل طبقات ارتفاعی، درجه شیب، جهت شیب، شکل شیب، نیمرخ شکل شیب، تراکم شبکه زهکشی، فاصله از جاده، فاصله از آبراهه، فاصله از گسل، کاربری اراضی، زمین شناسی و میزان بارندگی در بستر سیستم اطلاعات جغرافیایی طبقه بندی گردید، سپس وزن هر یک از طبقات عوامل تأثیرگذار در وقوع پدیده زمین لغزش محاسبه و در نهایت نقشه پهنه بندی حساسیت زمین لغزش در محدوده مورد مطالعه به پنج طبقه خطرپذیری شامل؛ خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم تقسیم بندی و با بررسی نتایج حاصله مشاهده گردید که از کل محدوده مورد مطالعه، 28/12 کیلومترمربع شامل 10 مخزن و یک تصفیه خانه، در طبقه خطرپذیری خیلی زیاد، 37/16 کیلومترمربع شامل 6 مخزن، در طبقه خطرپذیری زیاد، 23/36 کیلومترمربع شامل 10 مخزن ، در طبقه خطرپذیری متوسط، 55/70 کیلومترمربع شامل 12 مخزن و 2 تصفیه خانه، در طبقه خطرپذیری کم و 09/477 کیلومترمربع شامل 57 مخزن و 2 تصفیه خانه ، در طبقه خطرپذیری خیلیکم قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

پهنه بندی حساسیت ، زمین لغزش ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، مدل نسبت فراوانی ، تصفیه خانه های آب ، مخازن ذخیره و سرویس ، شهر تهران