بررسی و نقش دانش بومی در کشاورزی و جایگاه آن در فرایند توسعه پایدار

در نیم قرن اخیر، دانش رسمی و نوین، فناوریهای جدید و کارامد را در پهنه ی کشاورزی پدید آورده است که موجب تحولات اساسی در فرآیند تولید و عرصه ها یزندگی بهره برداران کشاورزی و روستاییان شده است. دانش بومی دانشی است که مردم در یک جامعه یا فرهنگ خاص در طول زمان توسعه داده اند و به توسعه آن ادامه می دهند .دانش بومی برپایه تجربه است و اغلب به صورت موروثی و زبانی منتقل می شود و با استفاده مکرر در طول زمان، آزموده شده و با محیط و فرهنگ بومی سازگار شده است. دانش بومی، مهارت و روش های علمی است که جوامع علمی برای مدیریت منابع طبیعی خود از آن ها استفاده می کنند .دانش بومی شامل تئوری ها، عقاید، فعالیت ها و تکنولوژی هایی است که تمام افراد در تمام زمان ها و مکان ها دارند، بدون این که موسسات علمی رسمی و مدرن بخواهند نیرویی صرف کنند. برای دانش بومی نام های دیگری مانند دانش محلی، دانش فنی بومی، دانش سنتی و دانش مردمی وجود دارد .اما اصطلاح دانش بومی بیش از همه به کار گرفته می شود. دانش بومی زمینه های مساعدی را برای توسعه فراهم می آورد، دویس، دانش بومی را به پرهای یک پرنده تشبیه می کند؛ یعنی از زمانی که پرنده پر در می آورد، پرواز را می آموزد دانش بومی از حوزه جغرافیایی خاصی سرچشمه گرفته است وبه طور طبیعی تولید می شود وبر اساس کارایی و سازگاری با شرایط محیطی به نواحی مجاور و دور دست پخش و منتشر می شود؛ هر چند که معرفت مردم روستایی بعد از تحولات شهرنشینی و رشد فزاینده آن از طریق تزریق دانش حوزه جغرافیایی خارج از روستا، تحت تأثیر قرار گرفته و اسباب فزونی و یا نابودی آن را فراهم آورده باشد.

کلیدواژه ها:

دانش بومی ، کشاورزی ، توسعه پایدار ، روستا