برقراری رابطه مطلوب مراتب انسان و معماری به واسطه مراتب ذکر

انسان، در سنت عرفانى اسلام، موجودى داراى مراتب وجودى است، این مراتب، علی و معلولی هستند و در طول یکدیگر قرار دارند.انسان به عنوان علت فاعلی،با معماری رابطه برقرار می کند. این رابطه می تواند مطلوب و یا نامطلوب باشد. انسان ،در مراتب پایین تر وجودی،درکش از ذکر می تواند کمرنگ تر شود اما همین انسان در بعد روحانیت اگر به حد کمال رسید قلبش جایگاه خدا می گردد.پژوهش حاضر با استفاده از روشهای توصیفی تحلیلی و قیاس به این مهم می رسد که معماری دارای مراتبی در ساحت وجود خود است که انسان با توجه به مراتب خود ،با مرتبه ای از معماری، رابطه برقرار می سازد به گونه ای که ،مراتب نزولی درهر دو کل، باهم، و مراتب بالاتر نیز، باهم در ارتباط اند و در جهت برقراری رابطه مطلوب، از یکدیگر الهام می گیرند. چنانچه این انسان ،در هر یک از مراتب وجودی خود،به واسطه مراتب ذکر، با مرتبه ای متناسب از معماری، رابطه برقرار کند رابطه ایجاد شده مطلوب است و می تواند عامل کمال انسان شود.انسان، آفریننده خداست و خداوند از روح خویش که کمال صفات است در وی دمیده است. پس این انسان دربالاترین مرتبه خود می تواند منبع الهام گردد .انسان، واجد صفات کمال الهی است و با واسطه ذکر می تواند اثری وضع کند که واجد این صفات و مذکری برای همنوعانش باشد. از آنجا که اثر معماری می تواند به وسیله ای جهت تذکر تبدیل شود مطلوب است تا علت فاعلی معماری،با شناخت مراتب ذکر،بتواند از ذکر، به عنوان واسطه در برقراری روابطش با معماری بهره مند گردد از این رو استفاده از نتایج این پژوهش به معماران عزیز، توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

مراتب هستی ، مراتب ذکر ، مراتب انسان ، مراتب معماری