کاربرد نورپردازی در ارتقاء کیفیت فضاهای شهری در بافت تاریخی، نمونه موردی: میدان امام خمینی همدان

فضاهای شهری در بافت تاریخی به دلایلی چون جابه جایی های جمعیتی و فرسودگی کالبدی تنها از سوی قشر خاصی از شهروندان مورد استفاده قرار می گیرند که این میزان در شب بسیار کاهش می یابد و مشکلات بسیاری علی الخصوص در زمینه ایمنی و امنیت به وجود می آورد. ارتقاء کیفیت فضای شهری در شب موجب پویایی فضا و حضور شهروندان در آن شده و از این طریق کیفیت زندگی آنان را ارتقاء می بخشد. هدف استفاده از نورپردازی به عنوان یکی از مؤلفه های غیر کالبدی منظر شهری جهت ارتقاء کیفیت فضای شهری درشب می -باشد. پژوهش حاضر تحقیقی توصیفی کیفی بوده که با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، مشاهدات میدانی و مصاحبه به تبیین مؤلفه های مؤثر در ارتقاء کیفیت محیط و سپس تعیین نقش نور در فضای شهری می پردازد، و با توجه به آن مؤلفه هایی را که به کمک نورپردازی موجب ارتقاء کیفیت فضای شهری در شب می گردند، معرفی می کند. با بررسی چهار تجربه جهانی و کیفیات ایجاد شده توسط نورپردازی در این فضاها و با توجه به نتایج به دست آمده در بخش های پیشین چارچوب مفهومی ارائه شده است. در این پژوهش میدان امام خمینی همدان که در بافت تاریخی این شهر قرار دارد و مرکز شهر محسوب می شود، همچنین دارای بدنه هایی با معماری ارزشمند می باشد مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از نورپردازی تعاملی، سیستم نورپردازی هوشمند و پویا در کنار نورپردازی رنگی و جهت دار و روشنایی یکنواخت فضای میدان می توان عوامل مؤثر در افزایش کیفیت این فضای شهری چون ایمنی و امنیت، سرزندگی، تنوع، انعطاف پذیری، ادراک، کیفیت محیط کالبدی - فضایی و عوامل زیست محیطی را در شب ارتقاء بخشید.

کلیدواژه ها:

فضای شهری تاریخی ، کیفیت فضای شهری ، میدان امام خمینی همدان ، نورپردازی