عملکرد سازه های تاقی در برابر زلزله

سازه های تاقی مانند چقد (قوس)، تاق و گنبد، از پابرجاترین و فراگیرترین عناصر معماری اسلامی و از جمله کلیدی ترین سازه های معماری ایران می باشند. قوس جسمی است منحنی شکل برای پوششی که دهانه آن از عمق آن بیشتر باشد. قوس ها بنیاد ساخت تاق ها و گنبدها می باشند. تاق با دنبال کردن یک چقد در راستای افقی جدید پدید می آید و گنبد با چرخش آن بر گرد محور قائم ایجاد می شود. سازه گنبد به دلیل پیروی از شکل های هندسی و تناسبات خاص، از مقاومت ذاتی قابل ملاحظه ای برخوردار است. بدیهی است چنانچه این سازه ها قدرت انتقال بارهای وارده را نداشته باشند، سازه آسیب خواهد دید و امکان تخریب نیز فراهم می شود. این مصداق در مورد زلزله نیز برای این سازه ها جاری است. در این پژوهش ابتدا به مطالعه اجمالی سازه های تاقی پرداخته شده است. سپس تأثیر نیروی زلزله بر این سازه ها همراه با نمونه موردی، مورد بررسی قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

چقد ، تاق ، گنبد ، زلزله ، گنبد سلطانیه