چگونگی تاثیر شخصیت فضا بر شخصیت و اخلاق مخاطب در محیط قدسی مسجد

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 949

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

NCIIAU01_336

تاریخ نمایه سازی: 14 مرداد 1394

چکیده مقاله:

شخصیت فضا به عنوان بخش مهمی از بستر رفتار انسان ها همواره عامل موثری در شخصیت و منش مخاطبین خود بوده است. این موضوع در معماری معابد به مثابه نماد معماری دینی – به ویژه مسجد به عنوان کامل ترین نوع آن- از اهمیت مضاعفی برخوردار است. هدف از این نوشتار، بررسی برهم کنش شخصیت فضایی مسجد و رفتار مخاطبین آن نسبت به یکدیگر و یا به عبارت دیگر تبیین رسالت کالبد مسجد در مسلمان سازی و رسالت مسلمان در کالبد مسجد سازی میباشد. به این منظور ابتدا به روش تفسیری – تحلیلی، مبانی و اصول طرح و ساخت مسجد را در منابع اسلام، قرآن وسنت پیامبر بررسی نموده و با استدلالات حکمی و عقلی، تاثیر هر یک از متغیر های فضایی مانند سادگی، تجمل، عظمت، وسعت پذیری، هم چشمی از سایر معابد و .... را تبیین مینماید. سپس به روش تطبیقی نتایج حاصله در دو نمونه تاریخی در شهر مشهد بررسی شده و در پایان به روش پیمایش و با راهبرد همبستگی و در یک تحقیق میدانی، نمود این متغیر ها در مشی فکری و رفتاری مخاطبین مورد تحقیق قرار میگیرد. بر اساس نتایج، گسترش فعالیتهای اجتماعی در کنار عبادت در مسجد، وسعت پذیری، استفاده از رنگهای متنوع ولی هماهنگ و در قالب ساده و به کار بردن عناصر و هندسه آشنا در کالبد مسجد و تزیینات ساده زمینه ساز اخلاق متواضعانه و همدلانه تر است، و استفاده از مصالح و تزیینات فاخر، شکوه در محله، تجمل در محراب و ورودی و مقیاس های غیر انسانی که در مساجد متجمل تر بیشتر به چشم میخورد، سبب رونق گرفتن چشم هم چشمی، رقابت مادی در معنویت، اعتبار یافتن متمولین در مسجد، ریا و.... میگردد. این نتیجه شاهدی تجربی است که توصیه های دینی مبنی بر پرهیز از این گونه تجملات و تاکید بر سادگی را اثبات میکند.

نویسندگان

مهدی حمزه نژاد

استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران

آزاده یوسفی

دانشجوی کارشناسی ارشد معماری اسلامی دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ایرانمنش، م. نقد اصولگرایانه ی شیوه های نگرش به معماری ...
  • جوادی آملی، ع. جامعه در قرآن، موسسه فرهنگی تحقیقاتی اسراء، ...
  • محمدی ری شهری، م. فرهنگ نامه مسجد، سازمان چاپ و ...
  • نوبهار، ر. معماری مسجد از دیدگاه متون دینی، مجموعه مقالات ...
  • نقی زاده، محمد، 1378، مسجد کالبد مسلط بر مجتمع اسلامی، ...
  • علی آبادی، م. جلوه های جمال در مسجد، مجموعه مقالات ...
  • نقی زاده، م.، مبانی هنر دینی در فرهنگ اسلامی، جلد ...
  • شاطریان، ر. تحلیل معماری مساجد ایران، نشر نوپردازان، .1390 ...
  • کاظمیان مروی، ت. مرمت و باززنده سازی مسجد هفتاد و ...
  • اولیاء، م. نیایش و آفرینش فضا، مجموعه مقالات همایش معماری ...
  • نمایش کامل مراجع