مهندسی آسیابهای آبی با مطالعه ی موردی آسیاب دو سنگی میبد

آسیاب های آبی از دیرباز ، با توجه به شیوه معیشت اقتصادی متکی بر کشاورزی و نیاز روزافزون جوامع به غلات ، نقش به سزایی را در چرخه نظام اجتماعی شهرها و روستاها ، ایفا می کرده است . تا قبل از آسیاب های آبی کار آسیاب کردن غلات توسط نیروی باد ، دست و یا چارپایان صورت می گرفته است ، اما با ایجاد آسیاب های آبی ، روند آسیاب گندم و غلات ، با سرعت بیشتر و بازده مناسب تری انجام گردیده است . سازه دستکند آسیاب آبی دوسنگی میبد به عنوان عمیق ترین آسیاب آبی شناخته شده در عمق 04 متری زمین و به طول 104 متر ، حفر گردیده است و هیچ گونه ساختار معماری این آسیاب ، بر روی سطح زمین قرار نگرفته و تماما در دل زمین ایجاد شده است . از خصوصیات منحصر به فرد دیگر این مجموعه ، قرارگیری این آسیاب در محل تقاطع دو رشته قنات در زیر زمین است که این ویژگی از نظر هیدرولیکی و تامین انرژی لازم جهت گردش پره های آسیاب ، حائز اهمیت است . این آسیاب احتمالا در دوران صفویه شکل گرفته و پابرجا بوده است ، اما به دلیل وقوع سیل در حدود 04 سال پیش ، از نظرها پنهان مانده بوده و اخیرا به طور تصادفی شناسایی گردیده که این مسئله موجب محفوظ ماندن عناصر فضایی مجموعه شده است. هدف از این نوشتار ، معرفی و بررسی آسیاب آبی دوسنگی میبد ، به عنوان یکی از آسیاب های محفوظ مانده ، به منظور تحلیل عملکرد و مهندسی آسیاب های آبی می باشد

کلیدواژه ها:

آسیاب ، میبد ، قنات