ساختار کلان و خرد غزلیات عاشقانه ی سعدی

این تحقیق، هفتاد غزل عاشقانه ی سعدی را با استفاده از روش تحلیل گفتمان و متن بررسی می کند. هدف تحلیل غزلیات در سطح ساختار کلان و ساختار خرد است. برای بررسی ساختار خرد غزلیات، یازده الگوی نحوی را مورد توجه قرار دادیم که عبارتند از: جملات فعلی/ اسمی، بسیط/ مرکب، معلوم/ مجهول، خبری، پرسشی، شرطی، امری و عاطفی. پس از تحلیل ساختار کلان غزلیات دو طرح به دست آمد. در طرح اول، سازه های اصلی زیرساخت غزلیات عبارتند از: گفتگو با معشوق، بیان حال خود، اشاره به عالم عشق و عاشقی و تخلص شاعری. هر کدام از این چهار سازه نیز عناصر بافتاری ویژه ای دارند. در طرح دوم، سازه های بنیادینی که زیرساخت غزلیات را تشکیل می دهند، عبارتند از: توصیف و تمجید، توجیه و طعنه، گله و شکایت، ابراز وفاداری و فداکاری و تقاضا و توصیه. پس از تجزیه و تحلیل الگوهای نحوی در غزلیات معلوم شد که 68 درصد جملات از الگویی با این مختصات پیروی می کنند: «بسیط/ مرکب، خبری، معلوم، فعلی/ اسمی». جملات خبری 67 درصد، جملات پرسشی و امری هر کدام 11 درصد و جملات شرطی و عاطفی به ترتیب 6 و 5 درصد از جملات را به خود اختصاص داده اند. از جملات مجهول اصلاً در غزلیات استفاده نشده است؛

کلیدواژه ها:

سعدی ، غزل عاشقانه ، تحلیل گفتمان ، تحلیل متن ، ساختار کلان ، ساختار خرد ، نحو