روشهایی برای مدلسازی تابش خورشیدی روزانه در گرگان

تابش خورشیدی رسیده به سطح زمین یکی از مهم ترین پارامترهای مورد استفاده در مدلهای هواشناسی و اقلیمی است.اما بدلیل پر هزینه بودن دستگاهها اندازه گیری آن بطور محدودی انجام می گیرد. در این پژوهش هشت مدل برآورد تابش خورشیدی مبتنی بر پارامترهای ساعات آفتابی، دمای حداقل و حداکثر و رطوبت نسبی جهت تخمین تابش خورشیدی در ایستگاه سینوپتیک فرودگاهی گرگان طی سالهای 2007 الی ژانویه 2008 استفاده شد. در ابتدادر طی سه مرحله آزمون عملیات کنترل کیفی داده تابش خورشیدی صورت گرفت. سپس با تقسیم داده های تابش به دو دسته آموزش (75 درصد) و آزمون (25 درصد) ضرایب خاص منطقه استخراج شدند و در نهایت اعتبار سنجی معادلات انجام شد. نتایج نشان داد که عملیات کنترل کیفی بنحو قابل قبولی توانست در تشخیص داده های مشکوک، عمل کند. مقایسه انواع معادلات مختلف نیز براساس آماره های آماری نشان داد که معادلات مبتنی بر تنها دما و تنها ساعات آفتابی حدودا دارای دقت مشابهی هستند. با توجه تاثیرپذیری دمای روزانه (حداقل و حداکثر) از درجه ابرناکی، از این رو می توان در برآورد تابش خورشیدی با اطمینان بالایی از ترم های دمایی به این منظور استفاده کرد. همچنین ترکیب دو پارامتر دما (حداقل و حداکثر) و ساعات آفتابی در یک معادله همراه با تابش برون زمینی سبب افزایش دقت مدل و کاهش خطا در برآورد تابش خورشیدی از طریق افزایش ضریب تبیین روی خط یک به یک، کاهش ریشه مربعات خطا و خطای اریب شد و بر این اساس معادله بدست آمده در این تحقیق به روش مجذور کمترین مربعات خطا بعنوان مناسب ترین مدل برآورد تابش خورشیدی در این ناحیه معرفی شد.

کلیدواژه ها:

تابش خورشیدی ، مدلسازی ، گرگان