استفاده از ارزیابی کمی و کیفی آب رودخانه در شناسایی منبع آلاینده و تاثیر سازه های موجود در مسیر

رودخانه شهرچای یکی از رودخانه های مهم و پرآب حوضه آبریز دریاچه ارومیه می باشد که منابع مختلف آلاینده از قبیل فاضلاب های صنعتی، خانگی و کشاورزی وارد این رودخانه شده و کیفیت آن را تحت تاثیر قرار می دهد . با توجه به اهمیت رودخانه شهرچای به عنوان منبع اصلی تامین کننده آب شرب بخشی از شهر ارومیه، آب کشاورزی مورد نیاز اراضی تحت پوشش و همچنین به عنوان یکی از ورودی های مهم دریاچه ارومیه مدل سازی این رودخانه از نقطه نظر برخی پارامترهای کیفی دارای اهمیت می باشد. در این تحقیق از مدل کیفی QUAL2K جهت شبیه سازی پارامترهای کیفی استفاده شده است . نتایج شبیه سازی مدل نشان داده است که بعد از پل سه چشمه خروجی شهر ارومیه به دلیل برداشت های زیاد آب برای کشاورزی و ورود پساب های صنعتی و انسانی از کیفیت آب رودخانه کاسته می شود اما کیفیت آب رودخانه برای کشاورزی از وضعیت مناسبی برخوردار بوده و از شرایط بحرانی فاصله دارد . از قابلیت های مهم مدل QUAL2K میتوان به تجزیه و تحلیل تاثیر سازه های احداث شده در طول رودخانه بر روی پارامترهای کیفی اشاره نمود. طبق بازدیدهای به عمل آمده، عمده آلودگی رودخانه شهرچای، نه از واحدهای صنعتی، بلکه از فاضلابهای شهری مى باشد که یا مستقیما توسط ساکنین کنار رودخانه، به آن وارد مى گردند و یا به وسیله کانالهای شهری جمع آوری شده، سپس در چند نقطه وارد رودخانه مى شود. بررسی پژوهش های صورت گرفته بر روی این رودخانه در سال های 1831 و 1832 ، نشان داد که افزایش روز به روز برداشت آب از رودخانه برای مصارف مختلف و در درجه اول کشاورزی از یک سو و افزایش تخلیف فاضلاب های خانگی و صنعتی به این رودخانه از سوی دیگر موجب شده اند که پیوسته از کیفیت آب رودخانه و توان خودپالایی آن کاسته شود.

کلیدواژه ها:

QUAL2K ، رودخانه شهرچای ، آلودگی ، کیفیت آب