اثر حشره کشی اسانس آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.) روی دو گونه آفت انباری و شناسایی ترکیبات آن

ترکیبات گیاهی جایگزین های بالقوه برای سموم شیمیایی در کنترل آفات انباری می باشند این ترکیبات مزیت هایی از قبیل سمیت کم روی پستانداران ، تجزیه سریع و در دسترس بودن بصورت محلی را دارند شپشه گندم Sitophilus granarius (L.) و سوسک چهار نقطه ای حبوبات Callosobruchus maculatus (F.) از آفات مهم محصولات انباری در ایران می باشند که کنترل غیر شیمیایی آنها دارای اهمیت فوق العاده ای است در این بررسی سمیت تنفسی اسانس گیاه اویشن دنایی روی حشرات بالغ شپشه گندم و سوسک چهار نقطه ای حبوبات مورد مطالعه قرار گرفت. اسانس برگ و گل گیاه آویشن دنایی با استفاده از دستگاه کلونجر و به روش تقطیر با آب استخراج شد و ترکیبات آن با استفاده از دستگاه GC-MSمورد شناسایی قرار گرفت. آزمایش در دمای 1±27 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±65 درصد و در تاریکی انجام گرفت. سمیت تنفسی روی حشرات بالغ 1 تا 3 روزه در 4 غلظت (28/12، 40/62، 53/12 و 65/62 میکرولیتر بر لیتر هوا) و در 5 تکرار مطالعه شد. در بالاترین غلظت (65/62 میکرولیتر بر لیتر هوا) مقدار LT50 به ترتیب برای شپشه گندم و سوسک چهار نقطه ای حبوبات برابر با 2/36 و 0/94 ساعت می باشد سوسک چهار نقطه ای حبوبات (LC50=4.22 μL/Lair) نسبت به شپشه گندم (LC50=6.55 μL/Lair) در برابر این گیاه حساس تر است بازده اسانس گیاه آویشن دنایی برابر با 2/3 ±0/13% (V/W) و ترکیب اصلی آن را تیمول (57/35 درصد) تشکیل می داد. این گیاه دارای پتانسیل بالایی جهت کنترل این دو آفت مهم انباری می باشد.

کلیدواژه ها:

آویشن دنایی ، شپشه گندم ، سوسک چهار نقطه ای حبوبات ، سمیت تنفسی ، LC50 ، LT50