ردیابی مولکولی آلودگی به ویروس موزائیک خیار در لیلیوم زینتی در ایران

سوسن (لیلیوم) با نام علمی Lilium spp از خانواده سوسن سانان (Liliaceae) یکی از گیاهان زینتی پربازده و با ارزش تجاری بالا میباشد. در سال 1392 از گلخانههای کشت لیلیوم در استان تهران بازدید و 50 نمونه لیلیوم با علائم ویروسی شامل موزائیک، پیسک، بدشکلیهای برگ، سبزردی و کاهش رشد جمع آوری گردید. آلودگی این نمونه ها به ویروس موزائیک خیار (Cucumber mosaic virus-CMV) با استفاده روشهای بیولوژیکی، سرولوژیکی و مولکولی مورد مطالعه قرار گرفت. آزمون سرولوژیکی الایزا با استفاده از آنتی بادی اختصاصی CMV نشاندهنده آلودگی 37 نمونه ( 74 %) با CMV بود. مایهزنی این نمونهها منجر به بروز علائم سیستمیک در Nicotiana glutinosa و لکه های موضعی در سلمک سفید شد.. همچنین طی آزمون RT-PCR و با استفاده از آغازگرهای اختصاصی برای ناحیه ژن پروتئین پوششی CMV، یک قطعه دی.ان.ای به طول مورد انتظار حدود 860 جفتباز تکثیر گردید که تایید کننده آلودگی این نمونه ها به CMV بود. عدم ردیابی آلودگی CMV در سایر ( 26 %) نمونه های علائمدار احتمال حضور سایر ویروسهای بیمارگر در آنها را مطرح مینماید. ویروس موزائیک خیار از جمله مهمترین ویروسهای آلوده کننده گیاهان مختلف و دارای بیشترین دامنه میزبانی در میان تمامی ویروسهای گیاهی است. این ویروس توسط چندین گونه شته به روش ناپایا منتقل شده و مدیریت حشرات ناقل در گلخانه های پرورش لیلیوم از اهمیت بیشتری برخوردار است. این اولین گزارش از ردیابی این ویروس مهم در گیاه لیلیوم زینتی در ایران میباشد.

کلیدواژه ها:

آلودگی ویروسی ، گیاه زینتی ، تشخیص